« Isilka misilka | “Dena dela”: liburu definigaitza »
R arrazarena / Mark Twain (Mitxel Sarasketa) / Susa, 1988
R arrazarena Dabid Zuazalde / Argia, 1989-03-12
“Susa” argitaletxea berpizten hasia dela dirudi. Urtebeteko parentesi batetik zein indarrez aterako den ez dakigun arren, gogorik behintzat ez bide zaie falta. ltzulpenetara emana den “Erreferentziak” sailarekin berrekin diote, hain zuzen ere. Castelao handiaren lau liburuz abiatutako sail horrek Mark Twainen bitartez jaso du jarraipena. “R arrazarena” honetan erizpide aldetik ere nolabaiteko jarraipena ikusten dugu Castelaoren “Beti Galizan” liburuarekiko. Ezin bait da ahantzi Mark Twainen saiakerak mende hasierako Estatu Batuetan nolabaiteko kontzientzia kritikoa izan zirela. Amerikar idazlearen dozena pare bat saiakera argitaratu dituzte “Susa”koek liburu honetan, kontzientzia kritiko horren erakusgarri gisa: zibilizazioa, inperialismoa, kolonizazioa, esklabutza, etabar. Eta kezka horien iturburu bezala, eremu geografiko zabala: Hawaii irlak, Filipinak, Txina, Hegoafrika, Kongo, Australia… eta noski, Estatu Batuak.
1973an Maxwell Geismar-ek argitaratutako “Mark Twain eta hiru R-ak: Arraza, Erlijioa, Erreboluzioa —eta inguruneko gaiak” liburutik “R” horietako lehenengoa hautatu da itzulpen honetarako. Hautaketa honen saioak irakurri ostean, Arrazari buruz zer dioen ikusita benetako irrika sortu zaigu Erlijioaz eta Erreboluzioaz Twainek zer esan zezakeen jakiteko. Ingleserara jo behar horretarako, eta bestela oraingo honekin konformatu behar.
Itzultzailea Mitxel Sarasketa dugu, 26 urteko eibartarra, eta duela 10 urtez Estatu espainoleko espetxeetan dago preso. Une honetan Darocan betetzen ari da leporatu zioten 94 urteko kondena.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez