« Pintzelarekin | Bizitzaren alegoria »
Homo Faber / Max Frisch (Joxe Austin Arrieta) / Elkar, 2001
Parodia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-10-06
Max Frisch (1911-1991) bere mendeko gizona izan zen, eta suitzarra gainera. Suitzarra izatea garrantzirik gabeko kontua dela sinesten duena doala Suitzara eta jakingo du zergatik den Suitza berezia. Doala eta, han denboraldi batez egon ondoren, konturatuko da zer ezkutatzen den herri aberats horretan. Baina hori beste kontua da. Esan nahi dut idazle suitzarrak bereziak direla oso; beste herrialdetakoak baino bereziagoak apika. Har ditzagun Max Frisch eta Dürrematt eta beste batzuk. Har dezagun Gillermo Tell hura, hark bere geziaz beti jotzen zuen sagarra, semearen buru gainean bazegoen ere. Halaxe idazle suitzarrek, gure munduaren gainean jarritako sagarra jotzen dute eta zeharkatu ere bai alderik alde, behar den bezala. Horixe, mundu gaineko sagarraren aurka botatako gezia da liburu hau, Joxe Austin Arrietak zoragarri itzuli duen liburu hau; izan ere asmatu egin baitu idazle suitzarraren estiloa euskaratzean: esaldi laburrak baitira, ebakita bezala ageri direnak testuan, horregatik zehatzak oso, eta zakarrak. Zientziaren zakartasuna adierazi nahi omen zuen Max Frischek nobela honetan, mundu modernoaren fabula ere baden honetan. Alde batetik, zientzia eta teknologia eta haien hizkera hori, eta, bestetik, gizatasuna, giza zientzia, eta haien adierazpidea, poesia alegia. Poesia, bai.
Eta zein da batere poesiarik ez duen hizkera? Zientziarena alegia. Hala diote, baina aitortu behar dut oso metafora ederrak aurkitu ditudala nik zientzia gizon-emakumeen artean. Hori ere, noski, beste kontua da. Mendebaldeko aberastasunaz ari naiz, zientziaren garapenaz eta poesiaren handitasunaz. Biak lotzerik balego! Zientziaren parodia eginez idazten du Max Frischek liburua: matematikariaren zehaztasunaz (bera arkitekto ere izan zen), eta geometria zalearen trinkotasunaz. Mundu modernoaren parodia da, azken finean.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo