kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Udazkenaren balkoitik / Joan Mari Irigoien / Erein, 1987

Udazkenaren balkoitik Xabier Mendiguren / Argia, 1988-01-17

Joan Mari Irigoien dugu literaturaren bidez unibertso propio bat eraikitzen jakin duen idazle bakarrenetako bat, eta horren erakusgarri berri bat ematen digu bere azken nobela honetan. Ez da zaila bertan aurreko bi elaberrien zantzuak aurkitzea.

Oraingo honetan ere Joan Marigan ohizkoak diren kezken islada datorkigu: berezko inguruaren etengabeko hondatzea, norberaren erroak ezagutu nahia, gurasoetatik seme-alabetarako era guztietako transmisioa, eta hainbat eta hainbat gairen gaineko pentsaketa: heriotza, hutsa, anarkia, maitasuna, lurra eta aidea, nor bere buruaren eskaintza, erlijioa, soldaduskaren objezioa…

Guzti horietan Irigoienek ohiturik gauzkan gogoeta metafisikoetarako joera nabari ageri da. Hala ere, berea ez da mistizismo hutsal eta zilborbegiratzailea; errealitate zenbaiten kontaketan ari da, eta hori burutzeko hizkera poetiko bat tajutzen asmatu duela esango nuke.

Liburuan idazlearen belaunaldiaren historia kontatu nahi zaigu, zenbait jenderen ixtorioak bilduz. Sustraiaren zera hori dela eta ordea, gurasoen bizitza, izaera eta pasadizoak kontatzen ditu lehenik, bigarren parterako utziz haien seme-alabak bikote batzuetan nola lotzen-banatzen diren. 1950 inguruan jaiotako zazpi gazte dira protagonista eta horietako batek egilearen beraren bizikizun berak ditu, neurri batean behintzat.

Narrazio teknika tradizionala duela esan dezakegu. Ixtorioak hastetik bururaino misterio eta konplikaziorik gabe kontatzen zaizkigu. Aukera hori ontzat edo txartzat ematean ez dira seguru asko bat etorriko irakurle arruntak eta abangoardiazaleak, inon abangoardiarik gelditzen bada.

Nik esango nuke bere burua hobeki ezagutzearren belaunaldia aztertzera, honen bizikizunak jasotzera jo duela Irigoienek, garai bateko fresko zabal moduko bat osatuz, baina honetan eta hein batean huts egin duela, Joan Mariren beraren psikologia eta pentsakera nabarmenegia baita pertsonaia guztietan. Honek ez du halere irakurketaren atsegin betea ezertan galerazten.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak