kritiken hemeroteka

8.157 kritika

« | »

Odolaren usaina / Mikel Antza / Susa, 1987

Odolaren usaina Xabier Mendiguren / Argia, 1987-12-20

Hilabete luzeetan literatur liburuen zurtz eta egarriz eduki gaituzte argitaletxe gehienek. Orain berriz, Durangokoaren ostean, uholdea, pilaka etorri zaizkigu “nobedadeak”. Neri ez zait ez logiko ez bidezko iruditzen jokaera hori baina komentatuko ditugu liburu guzti horiek edo gehienak. Hori bai: piskanaka ibiliko gara eta bakoitzak bere txandaren zain egon beharko du.

Liburu hau atera diren guztietatik interesgarrienetakoa dugu, zalantzarik gabe. Bere bigarren ipuin bilduma honek gure narratzaile onenen artean kokatzen du Mikel Antza. Baina gure lore sortak gerorako utziz esan dezagun zertxobait liburuaren mamiaz.

Sei ipuinek osatzen dute parte nagusia: elkarren artean diferente eta seiak ere oso onak, nere ustez. Eta denak biltzen dituen ezaugarria: bortizkeria. Ez dago gogorkeriari buruzko hausnarketa esplizitorik baina guztietan agertzen da era batera edo bestera: izugarriena gainera, liburuari izena eman dion ipuina, odolik edo bortxarik agertzen ez duen bakarra dugu, euskaldun guztiek ulertuko duten elipsi batez.

Ipuinon beste ezaugarri bat zera da: zuzenki edo zeharka, egunkarietan jasotako berriren batean dutela oinarri; oharretan jasotzen da nolabaiteko hemeroteka; guztiz kamutsa litzateke haatik horrek “literaturtasuna” kentzen duela pentsatzea.

Eranskin modura beste bost ipuin labur ere badakartza liburuak. Hauek kontrapuntua osatuko lukete nolabait, beti ere odola lokarritzat harturik barregarri eta komiko baitira; umore beltz xamarra izan ere.

Balorazioren bat egitekotan, nik esango nuke heldutasuna erakusten eta markatzen duela liburu honek. Alde batetik egilearena: Lehen bilduma aurreko ipuin liburuan baziren hutseginak eta ondo burututakoak; oraingo honetan berriz produktu borobila ekarri digu. Bestalde Susaren beraren heldutasuna ere bai: Mikel Antza izan zen argitaletxe horren sorreran eta itxuratzean zeresanik eta eraginik gehiena izan zutenetako bat. Argitaletxe “alternatibo” gisa funtzionatu izan du, egile berri asko —batipat poetak— plazaratuz baina liburuak sarritan nola hala ateratzen zirela; zenbaitentzat marjinalak ziren. Orain berriz, egitura berri eta sendoa hartu, eta liburuen eta sailen diseinua ere berritu egin dute (Joxean Muñozen lan ona). Liburu honekin narratiba sail berriari eman diote hasiera.

Josu Landaren hitzaurrea duela esatea falta zitzaidan.

Zorionak beraz Susa, eta aupa Mikel!

Azken kritikak

Kangaroo
Martin Etxeberria

Maddi Galdos Areta

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Irati Majuelo

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Asier Urkiza

Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons

Nagore Fernandez

Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite

Hasier Rekondo

Kangaroo
Martin Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga

Mikel Asurmendi

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Irati Majuelo

Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa

Amaia Alvarez Uria

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Martin-Etxebeste

Argialdiak
Miriam Luki

Asier Urkiza

Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov

Nagore Fernandez

Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Ibon Egaña

Artxiboa

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

Hedabideak