« Idazleen Europa? | Hitzen misterioa »
Balatza / Txema Garcia-Viana / Alberdania, 2000
Mitoak mito Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-09-22
Liburu honek 2000.enean Antonio Maria Labaien narrazio larurren lehiaketa irabazi zuen. Ez zen lehen aldia; Triangelu hautsia izenekoak ere irabazi egin baitzuen 1998.ean lehiaketa bera, oker ez banago diot, eta hori epaimahaian egon nintzela. Lehendabizi esan behar dut Alberdaniakoak ez direla Txema Garcia-Vianaren liburu bakarrak, lehentxeago ere poema-liburu bat baitu argitaratua, Ihes izenekoa (Susa argitaletxean), eta tartean; edo geroztik, ez dakit, Bi ipuin harrigarri (Elkarlanean); bakoitzari berea. Txema Garcia-Vianak abenturazko historiak kontatu nahi ditu, hori nabaria da Triangelu hautsian, eta bere beste ipuin askotan, bederen. Abentura, gaur egun, toki gutxitan aurki daiteke —abentura hutsa esan nahi dut, abentura purua#151;, Afganistanen ez bada, edo bidaia eginez, bestela. Kanpora joanda, noski.
Baina bada abentura bat, gaurtik iraganera, gaurtik atzera egin daitekeena, denboran zehar, eta abentura horrek mitoak nahi dita aurkitu. Izan ere; mitoek gure pentsaeran eragina izan dute, eta esan dezakegu gure izaera, gehiago ala gutxiago, irentsi ditugun mitoek landa eta irudikatu dutela. Mito asko dago, jakina. Europako mitoak, esaterako, Bibliako mitoak, esaterako, edo euskaldunon propio sortutakoak. Denek badute zerikusi elkarrekin, ez baitira alferrik sortu mendebaldeko kultur arrago honetan. Denak, ordea, ez dira berdinak, Joxe Miel ataundarrak ongi samar frogatu zuenez. “Balatza” liburuak, esan dezadan, euskal mitologia era literarioan adierazi nahi du. Bidaia bat da, azken finean, euskal mitoen lurraldetik zehar, delako Alicia hark ispiluaren bestaldera egin zuenaren antzekoa. Ez da GarciaViana lehena horretan, eta ez da azkena ere izango —hala espero dut—. Mitoek misterioaren ateak irekitzen baitituzte: literaturarenak edo, nahi izanez gero, bizifzarenak ere bai.
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres