kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Europako mugetan barrena / Edorta Jimenez / Txalaparta, 2001

Idazleen Europa? Lutxo Egia / Deia, 2001-09-21

Zer da Europa? Muga-marrarik gabeko Europa ala muga-marrak begien bistan dituena? Herriena ala estatuena? Hizkuntzena? Diruarena? Ohiturena? Futbol-taldeena ala futbol-selekzioena? Batek daki, argi dagoena da nor bere Europak bizi duela.

Iazko ekainean Edorta Jimenezek Literaturtrena 2000n (harentzat OK Expressoa) parte hartzeko aukera izan zuen. Europan barrenako bidaia, sei astez, beste ehun bat idazlerekin batera. Bidaiak bazuen aldez aurretik idatzitako gidoia, noski, hala agerikoa (Lisboatik Berlinera) nola ezkutukoa (liburua irakurri ahala agerian geratzen diren hainbat kontu).

Europako mugetan barrena egun horietako kronika literarioa dugu. Gaurik gabeko egunak dira, luzeak, alkoholak eta maitasun jokoek eztiturik. Zer da Europa? Liburu honetan erantzun zehatzik eta egia borobilik bilatu gura duenak jai dauka, jai daukanez. Liburua amaitutakoan Europa zer den galdetuko bide dio batek baino gehiagok bere buruari. Horra, agian, helburua eta hara arazoa: erantzunik topatu ezik, ba al da europarik? Auskalo. Liburuak, mugak ipini barik, mugak zein diren eta non agertzen diren erakusten digu.

Baina, Europari buruzko zeharkako eta sakoneko gogoeta alde batera, badu besterik liburuak. Egunkari erakargarria da, hasi eta buka leituko duguna, irakurterraza bezain ondo idatzita. Kontaketari, batetik, Euskaldunon Egunkaria eta Gara egunkarietara bidalitako kronikak tartekatzen zaizkio (horiek flash-back moduko batzuk dakartzate batzuetan); bestetik, trenean idazleek eurek idatzitako egunkaria, frantsesez, ingelesez edo portugesez. Honako testu hauek oso baliotsuak dira, duda barik, Edortaren bidaideak hobeto ezagutzeko.

Zer ikusi, hura ikasi. Badaukagu guk zer ikusi eta zer ikasi. Ez guk bakarrik. Desengainu asko daude hemen. Liburua ironia handiz idatzita dago. Nabaria da, batez ere, identitateen kontuetan. “Niri edonork botatzen dit mitina Europako nazio arazo bakarra gurea balitz moduan” dio Edortak. Dortmunden idazleen arteko futbol partida jokatu behar eta, hari bakarrik bururatu zitzaion egokiena zela taldeak antolatzea irizpide literarioen arabera. Kasualitatea ote? Azkenean partida idazle balkaniarrek irabazi ei zuten. Idazleen Europa? Nahikoa surrealista.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak