kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Euzkadi merezi zuten / Koldo Izagirre / Hordago, 1984

Euzkadi merezi zuten Iñaki Kamino / Argia, 1984-11-11

Koldo Izagirreren lehen nobela kaleratu da oraintxe. Hordagok argitaratu du aurten hain larri dabilen arren. Nobela ez da eskuarki idaz daitezkeenetakoa, idazleak adituz edota irakurriz dituen berriak eta gertaerak baitira nobela osatzen duten habe nagusiak, ezagutu gabeko garai batzutako bizikizunak direla esan liteke. Garai hartako datu objetiboen bilketa ere antzeman daiteke (kotxeen piezak, baserri izenak e.a.) Idazlearen irudimenak sekuentzia batzu lotzen ditu, gerraurrean eta gerra garaiean bertan jazo bide zirenak, berak landu eta egokituak, edota agian asmatuak. Puskaka doa nobela, egun diferenteetako sekuentziak tartekatuz, bataio bat dela, halako eskontza, honelako alarguntza, Ameriketara biajea, Ameriketatik itzulitakoaren porrot itzela, hirian izandako aurreneko autoak sortutako xarma eta erakarria, baserrira argia aurreneko aldiz iritsi zenekoa, Txirritaren ateraldi zerbait, sekuentziaren hariarekin lotzen diren orduko bertsoen lerroak, errepublikanoen mitinak, kaleetako manifestazioetan isuritako odola, apaizen jokabidea, mutiko gazteen ibilerak, beren aurreneko lan soldatadunak, gerra garaiko traizioak, erreketeen mugimenduak Oiartzun inguruko mendiak barna, sagardotegietako afari legeak, orduko lanak, tresnak…

Pasaia inguruan gertatzen dira gehienak, protagonistak ere garai hartan han bizi eta ibiltzen zirenak baitira. Garai hateko gizartearen deskrizio laburra egiten da nobelan, idazleak printzaka egoera eta jazokera batzu aukeratu ditu nahi duen mundua guri agertzeko. Puskaka egina izateak hariak lotzera garamatza, famelien loturak azalduz doaz, biajeak, ideologiak eta etxe barneko gertakizunek eskema antzeko zerbait eskaintzen digute eta azkenean historiaren nondik norakoaz jabetzen gara. Ez da, baina, hau inportanteena, orduko gizartearen islada baino, horregatik, nobela osatzen duten puskak osoro ordenatzen ez baditugu, hurrenkeraz jabetzen ez baldin bagara, ez dugu anitz galduko, nobela hau sekuentzia bakoitzak mamitzen baitu, gertakizun bakoitza baita orduko gizarte eta egoeraren esplikagarri. Bestalde idaztankeraren aldetik, joera zaharren zale ageri da egilea. Ez da asko Gasteizko aldizkari batean egungo narradore gazteek ongi narratzen ez zekitela esaten zen. Kasu honetan idazlea kontaeraz arduratu da, eta forma bat baino gehiago landu du kontatzeko.

Dudarik ez, hizkuntzak bere inportantzia du nobelan zehar.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak