kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Elur gainean / Joanes Urkijo / Erein, 1984

Elurgainean Iñaki Camino / Argia, 1985-02-24

Joanes Urkijo euskal idazle berria dugu, eta hau bere lehenengo ipui bilduma. Ipuiak 10 dira, eta banan banan gai nagusia nondik doan adieraziko dugu: “Pilegarden izenekoa” amodio eta sexu ipuia dugu, gabeko tabernazulo batean mamitu daitekeen luzakera handi gabeko maitasuna aurkitzen duen mutilarena. “Dragoia eta laberintoa” agure zahar geldizaleen jakintza batetik bestera nola iragaten den erakusten diguna da, erregin aberats baten handinahiak herria eta gortea bera nola kakazten duen dioskun ipuia kontatzen digu agure zaharrak. “Inmortala” deritzanak euskal literatura argitaratzen duen apaiz izandako batek neska gazte idazle batekin izandako gorabeherak kondatzen dizkigu. “Gorostiaga”, bazkalondoan dastatzeko ipuina dugu. Bilbo inguruko jaun dirudun batek, 100.000 pezetako txekea bota du elizako atabakan konturatu gabe. “Humphrey Bogart gisa”, emakume hadiusteko batekin ezkondurik dagoen gizarajo baten bizikizunak ematen dizkiguna da. “Denborak setiaturik” erdi aroko giroan kokatzen dena da, bertan, gerrara joan beharraren zanpaketa aipatzen da istoria XX. mendearekin ederki lotuz. Bada ipuin honen tartean, gorte inguruko ipuin zaharrik ere. “Txarli etxeratzean”. Euskal Herriko egungo prolema bi, edaria eta droga, salatzen dituena da, bertan neska gazte batek bata nahiz bestea probatuagatik duen bukaera erakusten zaigu. “Elurgainean” ipuinak, mendira doan neskamutil talde baten ibilerak dakartza, afektibidadea, maitasuna eta espak dira nagusi, laguna beste batekin joan zaionak egindako gogoetak. “Ero baten aitorpena”, eskeko batek setiaturik senditzen den gaztearen pasdizoa eskaintzen diguna da. Goizero etxe aurrean topatzen du eta gertaera honek bere eragina izanen du gaztearen bizitzan. Azkena, “Beste ibai bat Jordan aurrean” deritzana dugu. Hemen, autoestopak dakartzan buruhausteak ageri dira, eta baita etxetik kanpo gaudela, hara lehen bait lehen iristeko dugun irrika bizia. Karreteran autoestopista jasoten duten txoferrekiko elkarrizketa eta egoerak dira nagusi.

Hizkeraren aldetik, idazleak euskal erroko hitzetarako duen joera nabaria da.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak