kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Errenta / Ramon Agirre / Kutxa Fundazioa, 1994

Neurri-neurriko aktore-antzezlan saritua Ritxi Lizartza / Argia, 1995-05-21

1994an Donostia Hiria saria jaso zuen antzezlan honek. Egilea aktore da eta, neurri batean, genero honek idazle mailan duen gabezia edo egokipen-falta (euskaraz idazten duten ale gutxi horiek oso noizhehinka izaten dute lana jokatua izateko errekonozimendua) betetzen du.

Usu gertatzen da aktore batek obra idazteko erabakia hartzen duenean idazle batek aurkitzen ez duen babesa izatea, hots, antzezlana taularatuko duen taldearena. Hala gertatzen da gero eta ugariagoak diren aktore-lanekin: “Ama begira zazu”, “In fraganti”… Hala ere, akats nabaria liteke denak multzo berean sartzea.

Alabaina bat-bateko kontsumorako idatzia izanak zipriztindu egiten du idazlanaren tajuketa: hizkera zuzena —agian kontzesio gehitxo hizkuntz arloan—, gag efektistak, ikusleei eginiko keinuak… Aktore honek ederki erakusten du maisu moduan menperatzen duela eszenatokia.

Era honetako lanek kritika txarrak jaso ohi dituzte: errazkerian erortzea, literatur balio eskasa izatea eta aktoreek berek inork baino hobe ezagutzen dituzten taulatu gaineko trikimailuetarako aukera bikaina eskaintzea.

Baina lan honen egituraketa landuagoa da, tentsioguneak egoki daude jorraturik, pertsonaien izaera ederki definiturik dago, oso modu egokian eusten dio hariari, aktore ez den batek antzerkia idazterakoan deklamatzeak ezartzen dituen hizkera-mugak eta kakofoniak ederki bideratzen ditu…

Irakurketa behintzat oso atsegina da, eta derrigorrez eskatzen du zuzeneko emanaldiaren kontrastea. Bederen I taldearekin buruturiko antzezpena, gainera, oso atsegina egiten da.

Argitalpen mailako basamortuan, badirudi sariak direla —argitaletxe hatzuen tartekako argitalpenak salbu— antzezlanak etenik gabe kaleratzeko modu bakarra. Modu berean, planteatzeko gaia liteke aktoreak idazle bihurtzearen beharra, literatura —are gehiago antzerkigintza— ez baita errenta.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak