« Hamaika | Harri preziatuz beterik »
Mariaren mendea / Pablo Sastre / Susa, 1992
Mugarri berria Edorta Jimenez / Euskaldunon Egunkaria, 1992-12-20
“Mariaren mendea” izeneko liburu honetan narrazio luze bi bildu ditu Pablo Sastrek, zeinaren orain arteko azken lana, hemengo hau agertu artekoan, “Kristalezko bularrak” izan baita. Azken horrek utzi zidan aho ona hobetu besterik ez du egin gaurko honek, ordea.
Atzekoz aurrera joanaz, “Hautsi da negua” da bigarren narrazioaren titulua, berau delarik, ene eritzian, borobilena, zeren Pablo Sastrek hor lortu duen giroa eta tentsioa egundokoak dira. Gutxitan pasatzen ditut orrialdeak irakurri gabe, amaiera lehen bait lehen jakitearren. Bada, halaxe egitekotan izan naiz honetan, lerrorik lerro begiak gero eta arinago joaten izan bait zaizkit. Laburturik, giroa eta tentsioa errelato berean bat egitea erdietsi du idazleak.
Lehen errelatoaz, liburuari izena ematen dionaz, alegia, zera esan dezaket, giroak agintzen duela mamiaren gainetik, idazleak erabili duen teknikak —ahozko hizkeraren transkripziotzat jo daitekeena, ezinbesteko egokipenak gorabehera—, etnologiaren alderantz dakarrelako errelatoa. Azken honek ez du esan nahi, jakina, errelatoa etnografikoa denik, lerroz lerro aurrera joan ahala nabarmenago egiten delako, idazlearen asmoa ezezik, zein aldetatik idatzi duen ere. Ahotsaren bidez baino ezagutzen ez dugun emakume hori, Maria, mende oso bat da ia. Apustu gogorra egin du, bestalde, Pablo Sastrek errelato honetan, ez bait da erraza hainbeste orrialdetan barrena narrazioaren tentsioari eustea. Apustu horretatik garaile irten duelarik, mugarri berria jarri dio bere buruari idazleak, gure mugetatik geure mugez hitz egiten duen honetan.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres