kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Emakume biboteduna / Xabier Montoia / Susa, 1992

Hamaika Edorta Jimenez / Euskaldunon Egunkaria, 1992-12-13

Hamaika errelato bildu ditu Xabier Montoiak “Emakume biboteduna” izeneko liburuan, eta, zenbakiaren adiera bakoitzaren haritik, Gasteizko idazleak aurrerantzean ere hamaikatxo istorio eta kontu ekarri behar digula begitandu zait, beste ezeren gainetik literaturgile zaina nabari bait zaio berriro ere.

Liburuek azalean barrukoaz ezer adierazi behar dutela uste duenarentzako esan beharreko da “emakume biboteduna” hitz-multzoak barruan irakurri ahal izango dugunaren laburbiltze modura funtzionatzen duela, hots, protagonistarik gehienak emakumezkoak direla, batetik, eta narratzailearen ikuspegia ezohizkoa dela, bibotedun emakumea bezain harrigarria.

Bikoteen gorabeherak azaltzeari ekin dio Xabier Montoiak, gorroto eta maitasun dosiak eskuetan, Dorothy Parker-en “Bikoteen bakardadea” liburuaren oihartzunak ekarri dizkidan eran, eguneroko porrot etengabe eta errepikatuen kronika moduko honetan. Inor gutxi salbatzen da, narratzailearen hitzak bisturiarena egiten bait du, trebetasunez pertsonaien perfiletan, prosa bera beti-beti borobiltzea lortzen ez badu ere. Baina hain borobil egin izan balu, oraindio pozez txaloka egongo nintzateke, liburu perfektu baten aurrean. Haatik, bada, hasierako hori.

Amaitzeko, ohar bi, laburrak. Lehena, ipuin borobila zer den horri buruz. Orain Guru egin duten harakoak esan zuen ipuinetan amaierak duen garrantziaz. Montoiak zenbait ipuinetan itxuraz amaiera barik bukatzen du bere zeregina. Atsegin dut teknika hori. Ipuinik borobilenak era horretara moztuak dira. Bigarren oharra, aldez aurretik erabaki dutela oraingo Azoka honetan pisuzko lanik ez dagoela. Oraindio ez dute liburu hau irakurri beste Guru horiek.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak