susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Kultur adabakiak | Erakusaldiak »

Agur, Euzkadi / Juan Luis Zabala / Susa, 2000

Hildakoen hatsa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-11-11

Juan Luis Zabalaten liburu honek badu, idazlearenganako bestelako iritzi eta aparteko kontsiderazioez gainera, irakurgarria izateko merito franko. Batetik, hartu baitaiteke bera erreportaia moduan; euskal literaturari buruzko erreportaia moduan, zehatzak izateko. Izan ere, lehen orrialdetik azkeneraino eta Lauaxetaren konpainian, Juan Luis Zabalak azken gerratik honako letren historia egiten du, bere erara noski. Berpiztutako Lauaxeta ateratzen du paseatzera eta harekin Euskal Herria bisitatzera joaten da. Aukeratutako tokiek badute zerikusirik gure literaturarekin, idazle baten sorterri izan delako edo, bestela, idazle baten inspirazio-iturri ere gertatu delako.

Hala bada, euskal literaturari egindako errepasoarekin batera gure Natura aberatsari egindakoa dator jarraian, gelditzeke. Aitortu behar, Euskal Herrian zehar egindako bidaia horretan berebizikoa dela Lauaxetaren laguntza, aitzakia ederra baita bi belaunalditako partaideak, Lauaxeta bateko, eta narratzailea eta Egunkaria-ko kazetaria besteko, eztabaidan jartzeko. Biek ikuspegi ezberdinetatik begiratzen diote errealitateari, alegia orainari, baina bien iritzia antzekoa da iraganeko zenbait kontu epaitzerakoan. Alde horretatik begiratuta, liburua elkarrizketa sinbolikotzat jo daiteke, eta ondorio gisa atera ere bat orduko abertzaleak eta gaurkoak antzekoak direla, euskaran eta euskal lurrari dioten maitasunean batez ere. Baina ezin ahantz Herio, pertsonaia moduan. Azken finean nobelako pertsonaiak batzen dituena bera da (biak ala biak, poeta eta kazetari, baitaude hilik). Gainera, heriotz tokitik beste era batez ikusten da btzitza. Baina hori ere, Juan Luisek gogorarazten digunez, esana zuen lehendik Pessoak.