kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Aita-semeak / Ivan Sergeievitx Turgenev (Jose Morales Belda) / Ibaizabal, 1999

Nihilismoa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-01-15

Gustura irakurtzen ditut azkenaldi honetan idazleei buruzko biografiak. Norbaitek esan lezake horrek guztiak ez duela erabateko garrantzirik, apaindura besterik ez dela, idazle bat bere lanek egiten dutela eta horrela… Gero eta buruan sartuago dut, hala ere, idazleei buruz dakigunak baldintzatu egiten duela nolabait haren lanari buruz izan dezakegun iritzia. Biografia gero eta lagungarriago zait, literatura aztertzerakoan.

Turgeneven biografia maitea dut oso, eta dakigunaz ari naiz, ez dakigun kontu asko (ez oso politak beharbada) dagoela sumaturik. Esaterako Turgnevek berak asmatu zuen “nihilista” hitza, geroxeago erabiliago, higatuago eta maiztuagoa izango zena, Europa Mendebaleko filosofoek, batez ere alemaniarrek, zabaldurik. Nihilista baita Bazarov, Aita-semeak nobelako pertsonaia. Testu horretan aita-semeen artko ulertezina adieraziz, Turgenevek Errusian batez ere eta Europa osoan bidenabar gertatuko zena ikusi baitzuen aldez aurretik. Isaiah Berlinek esan zuen bezala: “…burgesiaren atzean ezkutaturik zegoen etsai ikusi zuen: gazte-jende nihilista, mundua suntsitu nahi zuena, handik mundu berri eta zuzenagoa sortuko zuelakoan”. Turgenevek Bakunin Parisen ezagutu zuen eta haren adiskide egin zen, Bakuninen arrebaz maitemindurik baitzegoen. Erromantikoa zen errotik. Geroxeago, Paulina Garcia abeslariaz maitemindu zen eta haren jarraitzaile bihurtu. Bitxia, izan ere, Paulina Garcia ezkondurik zegoen Viardotekin, eta hirurak jarri ziren elkarrekin bizitzera.

Aita-semeak da Turgenieven lanik bikainena beharbada; nahiz eta Ehiztari baten kontakizunak izenekoa izan ezagunena. Lastima da agorturik egotea. Edizio asko ezagutu ditu gazteleraz, itzulpen kurioso bat baino gehiago, tarteko Rafael Cansino Assensena.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak