kritiken hemeroteka

8.394 kritika

« | »

Tratabideak / Bixente Barandiaran / Auspoa, 1999

Tratu klase asko Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-11-20

Noiz edo noiz ikusi izan dut Bizente Barandiaran etxe ondoan, guretik gertu samar bizi baita. Baina ikusi ez banu ere, haren liburuak irakurriagatik, lehendik ere ezaguna nuen, idazle bat bere lanek egiten baitute idazle eta ez haizeak harat-honat daraman hotsak. Esan nahi dut nik badakidala nor den Bizente Barandiaran. Zartu gabe ezin bizi izeneko liburua argitaratu zuen 1990ean eta Lanik gabe ezin bizi 1995ean. Bigarrenean bere bailararen berri esaten digu, Urkia ekartzen digu burura, denok ezagut dezagun. Batean zein bestean, Bizente Barandiaranek oroimenaren makinari eragiten dio (oroimena da adin batetik aurrera, eta ez beti, zutik eta tente geratzen den ahalmen bakarra), eta atzera joz aspaldiko kontuak ateratzen ditu argitara.

Egileak berak azaltzen digu hitzaurrean zerk bultzatu duen liburu hau idaztera: “Lengo lanak poztuta astera noa berriro idazten. Bi liburu aietan nere baillarako eta gazte denborako kontuak jarri nituan. Orain, berriz, aitonari entzunak eta abar. Poztuko nintzake zuen gogozkoak balira”.

Tratubideak, edo tratanteei buruzko kontuak, hori da liburuaren gaia. Lehen zatian behintzat. Bigarrenean, nire ezusterako, nobela labur bat baitakarkigu. Esposatzen diren neska-mutil bi ditu horko pertsonaiak. Batean, herriz herri, feriaz feria dabiltzan tratanteak ditu aztertzen. Jende ospetsua ziren tratanteak garai batean, nik dakidala, diru asko erabiltzen baitzuten. Bizente Barandiaranek gai horri buruz esaten dituenak egiak direlakoan nago. Horrek ez du esan nahi esaten dun guztia brak esaten duen bezala gertatu zenik. Baina sinesgarriak dira. Elkarrizketak, esaterako. Nire umetan entzunak ditudalako badakit halaxe jokatzen zutela saltzaileak eta erostunak.

Bigarren zatian, esan dut, ezkontza-tratua du gaia. Horko pertsonaiak eta lagunak egileak berak asmatutakoak dira. Horregatik hartzen du nobela tankera, edo eleberriarena nahiago baduzue.

Azken kritikak

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Arkeologia haragitan
Beñat Arruti

Irati Majuelo

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Amaia Alvarez Uria

Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki

Jon Jimenez

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Asier Urkiza

Rifqa
Mohammed el-Kurd

Ibon Egaña

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Paloma Rodriguez-Miñambres

Mesfida zaitez
Bea Salaberri

Mikel Asurmendi

Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak