« Epopeia albaniarra | Etsipena dela-eta »

Harrien lauhazka / Iñigo Aranbarri / Susa, 1998

Harrien musika Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-01-30

“Harrien lauhazka” da Iñigo Aranbarrik kaleratu duen azken liburua. Aurrekoak, gogora ditzagun, “Jonas Poisson” eta “Dortokak eta Elurrak” izan ziren. Zail fama eman zioten liburu horiek Iñigo Aranbarriri, baina aitortu beharra dago aberatsak zirela metafora eta irudietan, erreferentzia asko, poeta eta poesiamodu askoren oihartzunak zekartzatela. Ezberdina da azken hau. Ilunetik argira egindako bidaia balitz bezala.

Hala ere, badu liburu honek aurrekoek ezaugarritzat zutenik ere, giroa da, hitzak dira, han eta hemen errepikatzen direnak, gai batzuk ere han eta hemen azaltzen dira temaz eta indarrez. Baina musika, esaterako, ezberdina da.

Gaur egun egiten diren poesiamodu guztien artean, bi dira, egiturari eta teknikari dagozkionean, nabarmenenak. Batak bertso bakoitza indartzen du, kadentzia eta erritmo berezia lortzen ahaleginduz. Beste batek, poesiaren helburu, poesia biribila egitea du, hasiera eta bukaera izango duena. Bigarrena, normalean, diskurtso narratiboan erortzen da eta erritmoari eusten badio ere, poemak askotan azalean irabazten duena galtzen du sakonean. Lehenak gehiago begiratzen dio barne-diskurtsoari.

Horrelakoa da Iñigo Aranbarriren liburu hau. Erritmoa du handia, musika berea. Iñigo Aranbarrik irakurtzeko egin zuela esan zuen, baina, nire ustez, irakurtzeko ez ezik, gogoeta egiteko poemak ere badira. Batzuk oso narratiboak diren arren, gehienetan, errepikak eta paralelismoak, guztiz giro poetikoa ematen diete poemei, kantak balira bezala. Aurreko liburuetan bezala, poema sozialak, edo politikoak, ere sartu ditu oraingoan. “Behan itzultzen” izenekoa, estaerako, oso polita da.