kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Pausoa noiz luzatu / Andoni Egaña / Alberdania, 1998

Garairi garaikoa Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1998-12-05

Andoni Egaña ezaguna da, bertsolaritza munduan ezezik, euskal baratzean ere bai jorratu duena jorratu izanagatik. Artikulu ugari idazteaz gain, lehendik ere bazuen ipuin liburu bat kaleratua, izenburu xelebrekoa bera, Sokratikoek ere badute ama, hain zuzen, umore printzez bustitako liburua hura, dena esatea zilegi bada.

Oraingoan eleberri bat kaleratu du, Alberdanian, eta ez nolanahikoa, lehen lerrotik harrapatu egiten duen horietakoa, erakargarria dena baiz hizkuntzaren erabilera zuzen eta taxuzkoagatik, nola argumentoa aurrera eramateko planteamenduengatik.

Bi une historiko hartu ditu Andoni Egañak eleberria zertzeko. 1930eko abendua bata, non kontatzen baitu Galán kapitainak eta bere mandatupeko soldaduek burutu zuten asaldaldia Jacan. Tartean da labaka sarjentua. Pío Barojak ere aintzat hartu zuen gai hori El cabo de las tormentas nobelan. Ariketa moduan biak irakurtzea gomendutuko nioke irakurtzale orori. Barojak erretrato laburra egiten du Galánena, zehatz eta motz kontatzen du haren matxinada. Ondorio politikoei berebiziko garrantzia ematen dio gainera. Andoni Egañak luze dihardu Galáni eta bere inguruan bildu ziren hitzartuei buruz, eta erretrato sentimentala da gehiago, politikoa baino.

Bigarren unea 1960.ekoa da. Frai Kandido Zarauzko lanbide Eskolako zuzendariak Madrila joan behar du Francoren Gobernuak bere lana omentzeko emandako sari baten bila. Esan beharra dago Frai Kandido dela garai bateko Labaka sarjentua eta bere oroimenak uztartzen dituela Jacako eta Zarauzko gertaerak elkarrekin. Biaje horrek klase askotako esamesak sortu ditu. Ahots ugariak agertuko zaizkigu liburuan, lekukoenak gehienak, Madrilakoak sortutako espak eta bekaitzaldiak airerauko dituztenak. Fraideak bere barrukoak ez diren ahots guztiei entzungor eginez, bere bidetik aurrera jotzea erabakiko du, egoki den pausoa emanez.

Historia aparta da eta Andoni Egañak darabilen hizkuntza ere bai. Aberatsa hitzetan oso, joria esamoldeetan, dantzaria elkarrizketetan. Irakurriaren plazeraz gain, ondo biribildutako historiarena dakarkigu.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak