kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Oherako hitzak / Pako Aristi / Erein, 1998

Poesia zantzuak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1998-05-30

Ez nuke esango Pako Aristi halabeharrez sartu denik poesia munduan. Halabehar hitzak euskaraz duen zentzu bikoitzean diot gainera. Izan ere, urteak dira Sara Balaskyren poemak argitaratu zituela, emakume izenpean mozorroturik agirian, beharbada, esatera ausartzen ez zena. Beharbada diot, ez baita Pako Aristi lotsak egonagatik isilik gelditzen diren horietakoa. Alderantziz esango nuke, euskal idazleen artean ausarteneakoa dela, batez ere gai batzuei buruz idazterakoan: sexuaz, esaterako.

Poliki-poliki, ordea, bere mundu narratiboa ahazteke, edo albora lagatzeke, poesia munduan gero eta sartuago dagoen idazlea dugu. Aurreko liburuan, poema narratiboak nagusi baziren ere, idazlearen joerak hala eskatzen zuelako, oraingoan lirikotasunak bere tokia hartu du, nabarmen gainera.

Liburuan poema asko daude, sailka banatuak, eta sailez sail doinuz eta egituraz desberdinak badira ere, aldaketa gertatu dela, edo gertatzen ari dela, esango nuke, eta nork daki, hurrengo poesia-liburuan poeta petoarekin topo egingo dugu. Beharbada, diot berriro. Poeta petoaz ari naizenean, narratibotasuna bigarren mailako elementutzat duen poesia egiten duenaz ari naiz, uler dezagun.

Poema narratiboak badaude, hala ere, liburuan: istorio laburrak, eguneroko bizimoduarekin zerikusia dutenak orokorki, bukaera diztiratsudunak, galtzaileen patuari buruzkoak gehienbat. Ipuin izatera iristen ez diren testuak dira, baina ez azalekoak, sakonak baizik, bere laburrean indarrik galtzen ez dutenak.

Baina, tartean-tartean, benetako perlak utzi dizkigu Pako Aristik, batez ere “Poemak orduko 140 kilometroko abiadan” deitzen duen sailean. Esanguratsuak dira oso. Adibidez: “Parkean eseri eta/ ondora datorkizuna ezin jasan:/ ezereza konpartitzeko tarterik ez.”

Bestalde, hizkuntza bera ere zorroztu duela esango nuke, esan behar duena doi esateko. Ez gehiago, ez gutxiago.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak