« Portu onera bidaia | Argi bat kritikaren bide antzuan »
Ahotsak / Mikel Hernandez Abaitua / Erein, 1996
Indarkeriaren bueltan Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1997-03-22
Euskal Herrian bizi dugun egoera hau ulertzeko irudimen ariketa handia egin beharra dago. Hori ez dago ukatzerik. Komenigarria ere bada, ordea, norberak ikusten duena kontatzen saiatzea. Sendagarri baita, norberak bere barrenak hustu eta besteekin komunikatzeko ahaleginean. Hori ezezik, probetxugarri ere bada, besteen iritziak, inoren ikuspuntua jakiteko. Ikasi baitaiteke.
Ez da lehen aldia H. Abaituak ETAren arazoa aipatzen duela bere nobeletan. Euskal Literaturan azkenaldi honetan nobela interesgarriak kaleratu dira ETAren gaia ukitzen dutenak, nolabait esateko: Bernardo Atxagaren “Gizona bere bakardadean” eta Ramon Saizarbitoriaren “Hamaika Pauso”. Bi nobela handi, bakoitza beretik bizi dugun egoera honen adierazgarri.
H. Abaituaren “Ahotsak”, liburu laburra izanik ere, 60 orrialde doi, kontuan hartzeko liburua da. Hiru zatitan dago banatuta, hiru ahots ezberdin biltzen baititu. Aurreneko biak ipuintzat edo har daitezke. azkena, ordea, gogoeta sakona da, ETAri buruz eta indarkeriari buruzko ausnarketa. Gutun moduan mozorrotua ageri bada ere, idazlearen beraren erraietatik sortutako hitzak dira, oso indartsuak, ez zoro-zoroan botatakoak, buru hotzean baizik. Idazleak bere burua erreferentziatzat hartzen du eta bide horretatik ETAri buruz idatzi diren zenbait liburu aipatu (berea barne, baina batez ere B. Atxagaren eta Ramon Saizarbitoriaren liburuetan zentratuz). Liburu horien haritik bere ondorioak aterako ditu, ETAren borrokari dagozkionak hain zuzen.
Kontatu ere kontatzen du liburua osatzen duten beste bi ipuinetan. Batean, kale istilu bateko lekukoak ikusitakoa deskribatzen du eta ildo horretatik bere kolaborazioa zuritzen. Bigarrena, konplikatuagoa da laburbiltzen. Bi zati ditu. Polizia baten alaba hil egiten da, autora igo eta azpian jarritako lehergailu batek eztanda egiten duenean. Badago hor kasuaren ezagutza. Ez dakit noraino den fabulazioa, baina itxura guztien arabera gertatutako zerbait da. Era berean, lehergailua jarri duenaren istorioa kontatzen du, bere kezkek bultzatuta hartutako erabakiak zein ondorio latzak ekarriko dizkion gogorarazten digu. H. Abaituak ez du zuri edo beltz azaltzen gertuko errealitatea. Narrazioan murgiltzen da, eta irakurleak atera bitza bere ondorioak.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez