kritiken hemeroteka

8.196 kritika

« | »

San Benoaten bizitzea / Bazilio Joannateguy / Klasikoak, 1996

Biografia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1997-03-01

Aspertuta nagoenetan, batzuk dendaz denda ibiltzen diren moduan beren asperra nola asetuko asmatu ezinik, edo eta itsasaldera hurbiltzen diren moduan, itsasoa lasaigarri baitzaie, nik klasikoetara jotzen dut, ez pentsatzen dudalako nire asperraren uhinak baretuko direla inoiz, asperra eskuarki gaitz sendoa baita, eta sendagarri indartsuagoa eskatzen baitu. Topikoa da esatea guk ez dugun zerbait ekartzen dutela klasikoek, askotan ez baitakigu zer dugun eta orduan nekez jakingo genuke zer ez dugun. Klasikoak irakurtzea aspaldi bizi izandako jendearekin solasean jartzea da. Hori pentsatzen dut batzuetan, umoreko nagoenean. Horretarako, burua, begiak eta zentzumenak aspaldiko garaietara begira jarri behar. Halaxe esaten zidan lagun min batek: “Nik Homeroren Iliada irakurtzen dudanean, hoplitaz janzten nauk”. Eta Birgilio irakurtzen duenean pentsatzekoa da, erromatarrez jantziko dela. Eta horrela…

Aurreko hori guztia aitzakia besterik ez zen, ondotxo antzemango zeniotenez, neure buruari adore emateko modu bat alegia, Joanneteguyren San Benoaten bizitzea komentatu baino lehen. Izan ere nola komentatu behar dira klasikoak? Inazio Mujika Iraola, edizoaren paratzaileak ondotxo komentatzen du liburua, alderdi biografikoak agerian jarriz eta bestelakoak (filologikoak eta abar…) bazterrean lagatzeke.

Alderdi biografikoa garrantzitsua da neurri batean, baina ez garrantzitsuegia. Idazle batzuei buruz nahikoa zaigu jakitea non sortu eta non hil ziren, eta askotan ezta hori ere. Beste batzuei buruz ordea dena jakin nahi izaten dugu, bizitza bitxia edo xelebrea eraman izan dutelako. Alderdi filologikoek ere badute beren garrantzia, ez pentsa, inor ez da filologo izatera iristen, lehenago azterketa serio eta kuriosorik egin ez badu. Hori esaten dute behintzat.

Liburua irakurtzea da, funtsean, idazle bati egin dakiokeen omenik ederrena. Literatura aldetik, esango nuke, polita da San Benoaten bizitzea, nahiz eta pasarte bakoitza baliogarri zaion idazleari ondorio erakusgarri bat ateratzeko. Liburuek, garai batean, xede didaktikoa zuten. Orain ere bai, antza denez. Hala ere gustura irkaurtzen da honako hau. Merezi du, gainera. Horixe esan nahi nuen hasera-haseratik. Joannateguy kontalari aparta da, eta erlijio gizona izan ez balitz, bere idazketari mugarik jarriko ez balio, liburu gogoangarriagok idatziko zituzkeen. Seguruaski, bai.

Azken kritikak

Maskara baten aitortza
Yukio Mishima

Ibai Atutxa Ordeñana

Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre

Jon Jimenez

Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao

Maddi Galdos Areta

Animalia domestikoak
Esti Martinez

Irati Majuelo

Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro

Hasier Rekondo

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Jon Martin-Etxebeste

Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi

Mikel Asurmendi

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Jimenez

Azpimarrak
Nerea Balda

Paloma Rodriguez-Miñambres

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Eneko Barberena

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ibon Egaña

Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz

Mikel Asurmendi

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Jon Jimenez

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

Hedabideak