« Itxura faltsuak | Jarraipena eskatzen duen opera prima »
Zoriontasuna / Epikuro (Cristina Lasa / Javier Agirre) / Iralka, 1995
Zorionak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1996-03-09
Epikuroren euskal itzulpen honek bi argitaletxetan ikusi da argia ia denbora berean. Bi edizo ditugu, beraz, liburu berarena: Iralka argitaletxeko hau, eta Ereinekoa, bestea, “Milabidai” sailean. Ez da oso sarritan gertatzen horrelakorik euskal letretan edo euskal liburugintzan, nik dakidala lehen aldia da, eta interesatuek orain artekoan ezer aditzera eman ez dutenez, ez naiz ni hasiko bazterrak nahasten eta lurrak harrotzen. Beude bakoitza bere tokian! Bat behar zen tokian, bi. Betiko bikoiztasuna! Bi arrazoik bultzatu naute edizio hau aukeratzera: hitzaurre luze, argigarri eta interesgarri bat dakarrelako Iralkako honek, eta euskarazko testuaren ezkerrean grekozkoa agertzen delako. Horiexek nire arrazoiak.
Ez naiz luzatuko hitzaurreak dioenari buruz idazten. Epikurori buruz jakin nahi duenak hortxe aurkituko ditu nahikoa datu gehiegizko buruhausterik gabe hura nor zen jakiteko. Esan dezadan, piztu egin dela nolabait Epikurori buruzko jakinmina, bai unibertsitarien artean, baita gazte-jende artean ere. Halakoxe garaiak bizi omen ditugu, Epikurozaleentzat egoki-egokiak diotenez. “Carpe Diem” famatua datorkit burura, Horaziok idatzitakoa, Epikuroren dotrinaren poetizaziorik nabarmenena.
Hala ere, fama eta izen txarra izan du Epikurok gure artean. “Epikuroren zerriak” deitu zien Erkiaga poetak, esistentzialismoaren izenean euskal literaturara gai berriak ekarri zituztenei. Aspaldikoa da kontua. Quevedok berak Epikuroren alde atera behar izan zuen, “Defensa de Epicuro contra la común opinión”, izeneko liburuxka kaleratuz. Iritziak iritzi, oso interesgarria da liburu hau, bertan biltzen baita filosofo handiaren dotrina.
Eragina ere izan zuen. Idazle askok hartu izan dute “plazeraren” bidea. Esaterako, Miranderen hainbat poema (Nihil Igitur Mort est) ezin ulertu dira Epikuro irakurri gabe. Sakona baitzen filosofoa, eta Quevedok zioen moduan, gaizki ulertua gehienetan.
Liburu honek Maximak (Iritzi Gorenak) eta Menekeorentzako Gutuna izeneko testua biltzen ditu. Itzulpena irakurrita zaila egiten da zenbait pasartetan testua ulertzea, erdarazkoren batera jo gabe. Menekeorentzako gutuna, nire iritzian, hobeto itzulita dagoela iruditzen zait, Maximena baino. Dena dela, irakurgarria da liburua eta oso gomendagarria, munduak eman duen filosoforik handienetako baten lana ulertzeko.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez