« Antigoalekoa | Betikoa eta berria »
Poemak / Vladimir Maiakovski (Koldo Izagirre) / Susa, 1993
Maiakovskiren lirika Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1994-02-19
Halabeharrak erabakitzen du, askotan, zer gertatuko den. Halabeharrak berak lotzen ditu gertaera horiek ondoren elkarrekin. Horrela, Sobiet Batasunarekiko oniritziak berekin ekarri zuen Sobiet Batasuneko agintariek argitaratzen uzten zuten literaturarekiko miresmena. Itzulpen kaskar batzuen bidez ezagutarazi zen gure artean Maiakovski; artean apenas genekien sobieten lurraldeko literaturari buruz ezer gutxi, baina Maiakovski hura sinbolo bat zen, poeta iraultzaile comme il faut baten portreta bizi-bizia. Haren bizitzari buruzko xehetasunak jasotzen genituen: amodiozko triangelu bat, bere buruaz beste egite hori, Stalinekin izan zituen txuriak eta beltzak…
Gaurregun zertxobait gehiago dakigu sobieten garaiko literaturaz. Ez da Maiakovski gure erreferente bakarra. Esenin dago, Mandelstam (oraindik orain gazteleratu gabe, ezezagun gure artean, poeten maisu eta teoritzaile hori), Maria Tsvetaieva, eta orri bateko zerrendan sartuko ez litzatekeen munto handi bat. Horietako askok Maiakovskik berak baino fin gaiztoagoa izan zuten, itxidura-zelaietan, Siberiako atzerrian, Stalinen gartzeletan…
Baina zergatik oroitzen gara Maiakovskiz? Poeta bete betea izan zelako, garai bateko abangoardietako mogimenduek taiutu baitzuten kontraesanez horniturik. Gizon hauskor baina era berean sentikorra, bihotz zabaleko baina era berean indibidualista, halakoxea zen Maiakovski. Bestela nola uler daiteke Maiakovski, Iraultza Sobietarra ben-benaz hartu zuen poeta Marinetti bezalako faszista baten lagun izatea? Nola uler daiteke Maiakovskik bere poema baten bidez Eseninen suizidioa kritikatzea, eta berak ere bere biziaren amaieran bide berdintsuari ekitea? Poesia, garai hartan, ohizkoak ez ziren bideetatik ibiltzen baitzen. Poetak, etiketa politiko guztien gainetik poetak ziren, estetika jakin baten azpian ezkutatzen zen etika baten jarraitzaileak. Haren lana irakurrita ulergarria egiten zaigu Leninentzat ulergarri ez izatea.
Euskaraz irakurri nahi duenak badauka gaurgero non aurkitu, itzulpen zoragarri baten bidez, erritmoz betea, soinuz bizia. Koldo Izagirrerena, hain zuzen, zeinak frogarazi digun behin baino gehiagotan zein kasta oneko itzultzaile den. Iñigo Aranbarrik sarreran ematen dizkigu poeta hari buruzko datu eta iritziak.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo