« Aurreiritziak, gau-mahaiak eta Delibes | Aingerua igarotzen da »
Ipuin euskaldunak / Gerardo Markuleta / Iban Zaldua / Erein, 1999
Neokostunbrismoa Javier Rojo / El Correo, 1999-06-30
Formato bitxia du Markuletak eta Zalduak argitaratu duten Ipuin euskaldunak izeneko liburu hau. Berez ez da bi idazleren artean idatzitako liburu bat, baizik-eta izen bereko bi liburu, batera argitaratuak. Formatoak berak adierazten du hori, bataren kontrazala bestearen azala delarik. Azken urteotan korronte berritu bat agertzen da kondagintza, “neokostrunbrismoa” edo dei litekeena. Bi ildo nagusitan banatuta agertzen da, gainera. Alde batetik, neokostunbrismo “kutrea” (era sinple batean azaltzeko, errealismo zikinaren literatur ereduak imitatzetik sortzen dena) eta, bestetik, ironikoa: kostunbrismo klasikoaren moldeak gaurko gizartean eta ikusmolde modernoekin aplikatzetik datorrena. Zalduaren ipuinak azken mota honen adibideak iruditzen zaizkit. Euskal fauna moderno tipiko-topikoan agertzen diren osagaiak (militanteak, euskaltegiak, etab.) esku ironikoz jaso ditu, ipuin dibertigarriak egiteko. Markuletaren ipuinen kasua piska bat desberdina da. Honen asmoa ez da, nire ustez, euskal fauna topiko hori deskribatzea. Baina hainbat elementu hartzen ditu handik, irakurleari ixiltzen zaion tabu baten inguruan istorioak egiteko. Ikuspegi bikoitz honekin bi idazleok Euskal Herriko irudi osatu bat eskaini digute, oso ondo idatzita gainera.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres