susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Poesiaren “bonsai”a | Ispiluak erakusten duena »

14eko Gerla Handia / Jean Saint-Pierre Anxuberro / E.E.E., 1998

Gerratik bertatik Javier Rojo / El Correo, 1999-09-22

Jean Saint-Pierre Anxuberro (1884-1951) apaiza izan zen eta Lehenengo Mundu Gerran soldadu ibili zen. Hiriat-Urrutyk hala eskatuta, gerratik bertatik Eskualduna astekarira bidali zituen hainbat artikulo, gerra horri buruzko kronika eginez. Orain liburu honetan artikulo horiek guztiak biltzen dira, Alemanian preso egon zeneko kontakizunarekin batera, gerra bukatutakoan aldizkari hartan agertu baitzen hau ere. Kronika honek gerra osoa biltzen duen neurrian, pentsa genezake gatazkari buruzko ikuspegi zabala emango zigula. Ez ordea. Liburu honek soldadu soil baten ikuspuntua baino ez baitu eskaintzen. Aipatuko dizkigu guduak eta lekuak, batzutan oso ospetsuak (Verdun, esaterako), ekintza militarrak eta soldaduen eguneroko bizitza, zenbaitetan deskripzio bikainak eginez. Dena, ordea, puzzle baten zatia bailitzan. Noizean behin idazlea gatazkari buruzko iritzi orokorrak ematen saiatzen da, baina ezinezkoa zaio topiko moraletatik edota propaganda ofizialetik aldentzea. Gerrak suposatzen duen krudelkeriaz ere hitz gutxi, oso era orokorrean gainera. Baina liburu honen balioa horretan datza, hain zuzen: guduan sartuta egon zen soldadu batek ematen duen ikuspegi pertsonala. Ez dugu pentsatu behar bestelakorik egin zezakeenik.