« Gerratik bertatik | Eredugarriena »
Axular-Antologia / Axular / Ibaizabal-Kriselu, 1999
Ispiluak erakusten duena Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-09-25
Euskararen eta euskal literaturaren irakaskuntza arlo askotara zabalduz joan den neurrian, hartarako materiala (irakasle zein ikasleentzat) ugarituz joan da gurean, nabarmen gainera. Horrekin batera klasikoaren adiera berria sortu dugu. Klasiko zaharrekin batera (aspaldikoak —horiek— betikoak alegia) berriak sortu dira. Axular baten ondoan Saizarbitoria bat dugu, edo Lertxundi bat, edo… Ez da inor harrituko horrekin, gurean apur bat desberdin baita dena. Literatura txikia dugu; asko ere ez gara idazten dihardugunok. are gutxiago literaturagintza diru-iturritzat harturik bizibidea atera nahi dutenak. Baina beste kontua da hori.
Ideia polita iruditzen zait honelako liburuak kaleratzea. Lehenago ere, nik dakidala, Saizarbitoriari, Mogeli eta Sarrionandiari buruz kaleratu dira. Esan beharrik ez dago, irakaskuntza munduan dabilen jendeari ondo etorriko zaiola, hori espero dut behintzat, liburu erraza baita.
Liburuaren ezaugarriak, erraztasunaz gainera, honako hauek dira. Sarrera bat dakar eta bertan Patxi Salaberrik (Axularri buruz orri asko idatzitakoa bera, Sarako erretore izandakoari buruzko tesia egina baitu), azaltzen dizkigu luze baino laburrago, idazlearen bizitzaren zenbait ohar, hala nola liburuaren estiloari buruzko zenbait xehetasun. Sarako erretore izandakoaz aipatzen dena ez da gehiegizkoa, izan ere, haren bizitzan badira tarte batzuk, denontzat ezezagunak. Testuari buruzkoak, ezagunagoak dira, izan ere garai bateko aszetika liburuen sailean sartzen baitute liburuaren ikerlari izan direnek.
Segidan eta ondorio gisa, testu-antologia ederra dakar honako honek. Axularren estiloaren aberastasuna zertan den erakusten digu.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Asier Urkiza
Paziente isila
Alex Michaelides
Nagore Fernandez
Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Mikel Asurmendi
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Jon Jimenez
Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz
Amaia Alvarez Uria
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Aitor Francos
Urrats galduen hotsa
Luis Garde
Jose Luis Padron
Simulakro bat
Leire Ugadi
Ibon Egaña
Bigarren sexua
Simone de Beauvoir
Mikel Asurmendi