« Gerratik bertatik | Eredugarriena »
Axular-Antologia / Axular / Ibaizabal-Kriselu, 1999
Ispiluak erakusten duena Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-09-25
Euskararen eta euskal literaturaren irakaskuntza arlo askotara zabalduz joan den neurrian, hartarako materiala (irakasle zein ikasleentzat) ugarituz joan da gurean, nabarmen gainera. Horrekin batera klasikoaren adiera berria sortu dugu. Klasiko zaharrekin batera (aspaldikoak —horiek— betikoak alegia) berriak sortu dira. Axular baten ondoan Saizarbitoria bat dugu, edo Lertxundi bat, edo… Ez da inor harrituko horrekin, gurean apur bat desberdin baita dena. Literatura txikia dugu; asko ere ez gara idazten dihardugunok. are gutxiago literaturagintza diru-iturritzat harturik bizibidea atera nahi dutenak. Baina beste kontua da hori.
Ideia polita iruditzen zait honelako liburuak kaleratzea. Lehenago ere, nik dakidala, Saizarbitoriari, Mogeli eta Sarrionandiari buruz kaleratu dira. Esan beharrik ez dago, irakaskuntza munduan dabilen jendeari ondo etorriko zaiola, hori espero dut behintzat, liburu erraza baita.
Liburuaren ezaugarriak, erraztasunaz gainera, honako hauek dira. Sarrera bat dakar eta bertan Patxi Salaberrik (Axularri buruz orri asko idatzitakoa bera, Sarako erretore izandakoari buruzko tesia egina baitu), azaltzen dizkigu luze baino laburrago, idazlearen bizitzaren zenbait ohar, hala nola liburuaren estiloari buruzko zenbait xehetasun. Sarako erretore izandakoaz aipatzen dena ez da gehiegizkoa, izan ere, haren bizitzan badira tarte batzuk, denontzat ezezagunak. Testuari buruzkoak, ezagunagoak dira, izan ere garai bateko aszetika liburuen sailean sartzen baitute liburuaren ikerlari izan direnek.
Segidan eta ondorio gisa, testu-antologia ederra dakar honako honek. Axularren estiloaren aberastasuna zertan den erakusten digu.
Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray
Asier Urkiza
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Bisita
Mikel Pagadi
Jon Jimenez
Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon
Hasier Rekondo
Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria
Jon Martin-Etxebeste
Dimisioa
Juan Luis Zabala
Mikel Asurmendi
Hetero
Uxue Alberdi
Irati Majuelo
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Amaia Alvarez Uria
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Patxi Larrion
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres