« Gerratik bertatik | Eredugarriena »
Axular-Antologia / Axular / Ibaizabal-Kriselu, 1999
Ispiluak erakusten duena Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-09-25
Euskararen eta euskal literaturaren irakaskuntza arlo askotara zabalduz joan den neurrian, hartarako materiala (irakasle zein ikasleentzat) ugarituz joan da gurean, nabarmen gainera. Horrekin batera klasikoaren adiera berria sortu dugu. Klasiko zaharrekin batera (aspaldikoak —horiek— betikoak alegia) berriak sortu dira. Axular baten ondoan Saizarbitoria bat dugu, edo Lertxundi bat, edo… Ez da inor harrituko horrekin, gurean apur bat desberdin baita dena. Literatura txikia dugu; asko ere ez gara idazten dihardugunok. are gutxiago literaturagintza diru-iturritzat harturik bizibidea atera nahi dutenak. Baina beste kontua da hori.
Ideia polita iruditzen zait honelako liburuak kaleratzea. Lehenago ere, nik dakidala, Saizarbitoriari, Mogeli eta Sarrionandiari buruz kaleratu dira. Esan beharrik ez dago, irakaskuntza munduan dabilen jendeari ondo etorriko zaiola, hori espero dut behintzat, liburu erraza baita.
Liburuaren ezaugarriak, erraztasunaz gainera, honako hauek dira. Sarrera bat dakar eta bertan Patxi Salaberrik (Axularri buruz orri asko idatzitakoa bera, Sarako erretore izandakoari buruzko tesia egina baitu), azaltzen dizkigu luze baino laburrago, idazlearen bizitzaren zenbait ohar, hala nola liburuaren estiloari buruzko zenbait xehetasun. Sarako erretore izandakoaz aipatzen dena ez da gehiegizkoa, izan ere, haren bizitzan badira tarte batzuk, denontzat ezezagunak. Testuari buruzkoak, ezagunagoak dira, izan ere garai bateko aszetika liburuen sailean sartzen baitute liburuaren ikerlari izan direnek.
Segidan eta ondorio gisa, testu-antologia ederra dakar honako honek. Axularren estiloaren aberastasuna zertan den erakusten digu.
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi
Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez
Jon Jimenez
Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi
Asier Urkiza
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Nagore Fernandez
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Aiora Sampedro
Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Jon Jimenez
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Asier Urkiza
Girgileria
Juana Dolores
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
Amaia Alvarez Uria