« Gernika 1937-1987 | Itsasontzia berreraiki »
Gerratearen aztarnak / Fertxu Izquierdo / Pamiela, 2007
Auzo bakarra da mundua Mikel Asurmendi / Irunero, 2007-06
Poesia gustuko al duzu? Ez duzula maite, maitasun soilera eraman zaitzakeen poesia? Bada, paroxismo arrosaz harago doazen eleak, hotsak eta ahotsak hauteman nahi badituzu, hartu eskuetan gerratearen aztarnak eskaintzen dizkizun liburu hau eta jo aitzina.
Ez dituzu alabaina gerratearen aztarnak soilik hautemanen, gazte baten sasoi ilunen melodiak entzunen dituzu baita ere, antzemanen dituzu halaber haren, zure eta guztion inperfekzioak. Bizitzaren aztarnak ere iritsiko zaizkizu hitzen bidez. Bidez bide, haatik, perpaus herdoilen zertzeladak edirenen dituzu engoitik, hitzek berezko doinua eta musika lagun dituztela. Baliteke, bidez bide, soinuak gerrako balak gisara hautematea zenbaitetan, hala nola askatasun haizeak aurkitzea.
Auzo bateko gaztea —edo ez hain gaztea bazara—, liburuak eskaintzen dizun geografiarekin identifikatu zaitezke. Fertxu Izquierdoren poesia periferiatik heldu zaigu, marginaliatik. Bera, poeta, hiriko geografiaren grafitia irudika dezakezu, eguneroko bizimodua poesiaz deskribatzen duen marrazkilaria.
Bizitzako kontuak eta gertakariak eguneroko kronikak bilakatu izaten dira egunkarietan edo hedabidetan. Hedabideetatik eta egunkarietako heldu zaizkigun musika eta hitzak alabaina, usatuak eta gastatuak dira engoitik.
Poesia berriz etorkizuneko arma da, poesia ez baita gastatzen. Poesia sortu ahala hil egiten da, eta biharamunean, bizi beharrean, hitz eta hots berriak sortzen, birsortzen da poesia. Poesia izanen bada, hitz eta doinu berriak bilduko baititu, norberak bizitakoak. Poetak kasu.
Auzo bateko doinuak aipatu ditugu, baina auzo bakarra irudikatu izanagatik, milaka kilometroetara dauden beste auzoak ere —Txantrea auzoa bailiran— aurkituko dituzu liburuan: auzoa izan daiteke Bagdaden edo Ankaran, baita Palestinan ere. Gerrateko aztarnek egiten duten legez, tokian tokiko odolak, karriketan isuritako odolak, unibertsala egiten dute liburu honetako poesia, poesia gorria. Txantrea gorriz jantzita agertu digu Fertxu Izquierdok, poetak alegia.
Askatasuna oso garestia omen da Fertxu ibili ohi den karriketan, askatasuna gramoz “saltzen” baita bere inguruan. Askatasunak baina ez luke salgai izan beharko, askatasuna etorkizunean bizi den espazio helezina da. Hori liteke naski, gerratearen aztarnetan ibili eta murgilduz gero, poesia sorta honek iradoki litzaizukeena.
Auzo bat edota auzo mila. Auzo bakarra da mundua. Abia zaitez auzo bila. Auzoa karrikak izan daitezkeela, eta auzo pertsona halaber.
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres