« Gernika | Gernika 1937-1987 »
Hasperenka / Joseba Lozano / Kutxa, 2007
Ipuin banako liburu bi Jon Kortazar / El País, 2007-05-27
Ipuin bakarra daramaten liburu bi erosi ditut egunotan (bai, jauna, kritikoek ere liburuak erosi egiten ditugu argitaletxeetatik bidalitakoei zain egon gabe, eta gainera kontu horretan uste dut nik zorte txar samarra izan dudala beti). Ipuin bakarra eta liburu osoa. Bai, jauna, badakit hitzaldi xume batekin liburuak osatzen dituztenak ere badirela.
Baina ipuin bakarra duten liburu biak oso itxura onekoak dira: azala gogorra, barne itxurosoa eta distiratsua. Alegia nire argitalpenerako nahi nukeena. Lehena Kutxa Fundazioak eman du argitara eta Donostia Hiriko Literatur sariarekin batera dator.
Idazle berriei zuzendutako sariketa honen azken edizioan euskarazko 49 lan aurkeztu dira (714 gaztelaniaz). Sariak banatzean komeriarik izan zen, euskaraz hautatutako lana beste sariketa batean sarituta zegoelako.
Kontuak kontu, liburuari Joseba Lozanoren (Gasteiz, 1962) Hasperenka ipuinaren izenburua jarri diote titulutzat. Ipuina 20. orrialdean bukatzen da, baina liburuak bigarren zatia ere badu 38. orrialderainokoa.
Depresioak jota dagoen gizaki baten historia kontatzen da bertan. Literatur eta zinema kritikoek diote badela zinemaren munduan topiko bat zeharo berezia: emakumea pentsakor agertzen denean leihotik begira agertzen dela. Hemen semea da leihotik begira ari dena, pentsakor. Eta barne istorioa kontatu nahi du hasiera horretan Lozanok.
Bakardadearekin eta porrotarekin hasten da narrazioa, guztiz balio sentimentalak emanez ipuinaren tonuari. Gizaki horren amak baina, gogo bat du: semea berpiztu, eta hartara joko du, semeak berriro beste emakume bat ezagutu arte, eta orduan, isilik itzuliko da bere betiko egoerara.
Ama eta semearen arteko loturaren deskribapen zehatza da, giro itxian kokatzen dena, narrazioaren logikari eutsiz, eta bide horretan narratzaile orojakileak egoera subjektibizatu egiten du tonu lirikoa erabiliz: usaina, soinua, egoeraren deskribapena.
Beste liburua Inazio Mujika Iraolaren (Donostia, 1963) Sagarrak Euzkadin da. Euskaraz emana eta gaztelerazko itzulpenarekin, edizio ederrean. Aspalditik miresten dut Inazio Mujika Iraolak eman duen literatura, baina liburu hori ez dago ohitu izan gaituen markan.
Naufragoen altzoa
Gorka Setien
Igor Estankona
Etxeak eta hilobiak
Bernardo Atxaga
Ibon Egaña
Amua
Aritz Gorrotxategi
Javier Rojo
Soinujolearen semea
Bernardo Atxaga
Txema Arinas
Afrikanerrak
Eneko Barberena
Joannes Jauregi
Aitaren etxea
Karmele Jaio
Aiora Sampedro
Urre urdinaren lurrina
Jurgi Kintana
Aritz Galarraga
Kabitu ezina
Aintzane Usandizaga
Usoa Alberdi Fernández
Zeldak
Elena Olave
Alex Uriarte
Etxeak eta hilobiak
Bernardo Atxaga
Iratxe Esparza
Iturria
Unai Elorriaga
Javier Rojo
Sorginak, emaginak eta erizainak / Emakumezko sendalarien historia bat
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Irati Majuelo
Ene herri txikia
Gaël Faye
Hasier Rekondo
Andrezaharraren manifestua
Mari Luz Esteban
Javier Rojo