« Hezurrik gabeko gorputza | Bizitzaz »
Ero hiria / Javi Cillero / Alberdania, 2006
Beste pixka batean Juan Luis Zabala / Beterriko Liburua, 2006-06
Dena nahi dugu. Ezer egin gabe aspaldi bereganatu genuena nahi dugu, eman zigutena; geroragoan irabazi duguna nahi dugu, merezitakoa bezala merezi ez duguna; ametsik gozoenetan irudikatzen duguna nahi dugu, edo nahi genuke bederen; eta eman ere nahi dugu, maite dugu daukaguna ematea… Dena, dena nahi dugu. Ez daukagu, ordea, dena, eta, okerrago, beharrezkoen dugun huraxe, edo beharrezkoen iruditzen zaiguna bederen, falta zaigu batzuetan, edo arriskuan sentitzen dugu, geure erruz gainera… Desosegu hori igartzen zaie, aldez edo moldez, Javi Cilleroren Ero hiria ipuin liburuko pertsonaiei, geuk ere horren ondo ezagutzen dugun desasosegu leun baina temati, garaitezin hori.
Renon, basamortuaren erdian kokatutako hirian, jatorri, maila sozial, joera eta asmo askotako pertsonaiak ikusi, entzun eta ezagutuko ditu irakurleak, elkarrekin hizketan batzuetan, elkar ezagutu gabe elkarren ondotik pasatzen besteetan, egunaren edozein tenoretan, Renon, liburu honek sortzen duen unibertsoan guztiz zabalduta dagoen esaerak dioen moduan, egunak 24 ordu baino gehiago baititu; Reno, hiriko Kasinoa bezala, egun osoa baitago zabalik eta bizirik, erlojurik gabe.
Javi Cilleroren hitzak dira honako hauek: “Liburuaren hasieran Mark Twaini egindako elkarrizketa apokrifoa jarri dut, eta hor egiten dudan hitz jolas batetik dator [liburuaren] izenburua. Mark Twain Virginia Cityn eta inguru horietan ibili zen, eta ikusi zuen nola sortzen ziren hiriak, bat-batean, egun batetik bestera, eta gero hiri horietan nola biltzen ziren era guztietako pertsonaiak. (…) Han [Renon] egunak ez dauka hasierarik edo amaierarik. Kasinoetan ez dago erlojurik, eta ezin duzu zer ordu den jakin, zeuk aldean erlojurik izan ezean”.
Baina liburu honen xedea ez da Reno edo Renoko jendea nolakoa den azaltzea. Hau ez da Renori buruzko liburua. Irakurleari iruditzen zaio bera, irakurlea, ager daitekeela noiznahi liburuko pasarte batean, pertsonaia nagusien ondoan edo atzealdean, azken batean, pertsonaia horien antzekoen ondoan bizi baita bera ere, irakurlea; azken batean bera ere, irakurlea, mundu berekoa baita bete-betean, Renokoa, azken batean, bera ere, irakurlea, Reno bezalakoxea baita: askotariko pertsonaien bizileku nahasi eta asalduzkoa, erlojurik gabea, eta, hala behar edo egokitzen denean behintzat, 24 ordu baino gehiagoko egunaren jabea.
Pertsonaiei esker gertatzen da hori. Cillerok ezarri then helburua betetzen dutelako, helburu zail eta ederra: “Nik nahiko nuke irakurleak, istorio hauek irakurri ondoren, pertsonaia horiekin oraindik ere beste pixka batean geratzeko gogoa sentitzea”.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez