kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Itsaso aurrean / Bingen Ametzaga / Susa, 2006

Exilioaz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-06-30

Egia esan, txundituta uzten du Bingen Ametzagak egindakoak. Nekaezina, irakurri dut sarrerako hitzen artean, eta nekaezina baino gehiago dela deritzot, haren itzulpen lana. Harrigarria dela esanda ere ez nuke lanaren neurria bere osotasunean hartuko. Shakespeare (erraz esaten da), Stevenson, Wilde, Wordsworth, Baroja maitea, Juan Ramón Jiménez (adiskide izan zuen, oker ez banago), Du Bellay, Descartes, Dante, Eskilo, Horazio, Virgilio, besteak beste. Ez dago batere gaizki horrelako altxorra euskaraz izatea, jakinik erdaraz emana izanik ere, ez duela oso estimazio handia izaten. Baina tira.

Liburua antologia bat da, Bingen Ametzagak berak idatziko poemak biltzen ditu batetik eta berak itzulitakoak, bestetik. Esan beharra dago Ametzagak exilioa ezagutu zuela (halakorik ezagut daitekeen neurrian), ez exilioa ezagutzen gaitza delako, baizik eta exilioak bere ikuspegia ezartzen duelako exiliatuarengan eta eragozten diolako ikusten duena benetako begiz ikusten. Horixe da exiliatuaren lehen paradoxa, zer den ez dakiela, eta horregatik exiliatua, beste errealitate batera egokitzeko ahaleginean, itzultzen hasten da, bestelako errealitatea berera ekartzen saiatzen da, ezagutuko duelakoan, bere egingo duelakoan. Alferrik, ordea, beste errealitatea da harrapatzaile, eta exiliatuak lan egin behar du errealitate horri aurre egiten, itzulitakoa berriro jatorrizkora itzultzen, bera ere berriro onartu nahi ez duen errealitatera etortzen. Exiliatua itzultzailea da, ezinbestean; exilioa hizkuntzen arteko lehia baita, errealitateen arteko kontraesana. Hitzaurrean dio Koldo Izagirrek Ametzaga ezin modernoagoa dela. “Palestinaz, Sarajevoz, Manhattanez, Bagdadez, Lisboaz idazten diguten egungo euskal poetetarik bat ematen du”. Oraintxe jakin dut: egungo euskal poetak exiliatuetarik bat ematen du.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak