« Hezurrik gabeko gorputza | Bizitzaz »
Gorputzeko humoreak / Angel Erro / Alberdania, 2005
Erroetatik jariatua edo ernea Mikel Asurmendi / Irunero, 2006-06
Gaztetasunaren ospakizuna eta honen gorazarrea egin omen ditu Angel Erro poeta gazteak Gorputzeko humoreak izenburuko poemetan. Humoreak humore, honelako osagaiak bildu, paratu eta apailatu ditu: melankolia, hazia, odola eta tinta.
Itxura batez, lehenbiziko hiruak —melankolia (malenkonia edo tristura) hazia eta odola— iradokitzaileak eta ulergarriak dira, naturaren eta gorputzaren gaiak izaki. Baina tinta? “Eiki” pentsu dut! Tinta ere beharrezko gaia da, poesia eginen badu poetak. Jakina, tinta aspaldion desagertu zen idazteko moldetatik, edo, luma eskuetan, tinta tintontzitik hartze eta paperera eramate ekintza hura behinik behin!
Edonola dela ere, Angel Errok darabilen tinta, odola bezalakoa sumatu dugu: borborka. Erro poeta jantzia da, Eta harkadian ni lehen poesia liburuan agertu zuen legez. Historiaz eta klasikoez jantzia, erroak egungo munduan ditu paratuta alabaina, eta hartara oraingoan egunerokoa ageriago da bere poemetan.
Poesia udaberriarekin lotzea, poesia ekimen kurtsi samartzat hartu daiteke. Erran dezadan horregatik: edozein garaia ona da edertasuna, maitasuna, denbora edota espazioa poema on bat iradokitzeko. Edozein sasoian aurkitzen du poetak inspirazioa, baldin eta paperean isuriko duen tinta, tintazko hitz egokiak bihurtzen baditu.
Poeta honek borrokan dihardu —poetak guztiek legez, naski—. Borroka horretan biluztu da Erro poeta, eta —bigarren eskuko poeta sentitzen dela aitortu izan duen arren— gorputzeko humoreak, umore handiz paratu ditu paperean.
Malenkoniak jota ote poeta? Demagun, poeta poema bakoitzean bere malenkoniaren apur bat lurperatzea edo tintaren bitartez plasmatzea erdiesten duela. Poeta ez da besteren —pertsonaiaren— baitan sartzen, beren baitatik ari da, bere larrutik. Izan ere, poesia, hitza bada ere, neurri batean norbere baitako ahotsa da-eta. Sufritutako eta gozatutako ahotsa edo deiadarra da Angel Errorena, erroetatik jariatua edo ernea.
Liburu honek Espainiako Kritikaren saria ekarri zion Errori. Sariak ez du deus bermatzen, baina gorputzeko (h)umorea(k) ziur alaitzen d(it)uela.
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo
Argialdiak
Miriam Luki
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Asier Urkiza
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Joxe Aldasoro
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Mikel Asurmendi