« Hirian lotuak | Zaurien edertasuna »
Ero Hiria / Javi Cillero / Alberdania, 2006
Alderraiak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-06-09
Reno Estatu Batuetako hiri bat da, Sierra Nevadaren azpian; hala diote bederen turismo-gidek. Reno hiriak lotura handia du euskaldunekin, aspaldidanik, lehendabiziko euskaldunak hara joaten hasi zirenetik. Azkeneko euskaldunak ere haraino joaten dira, batzuk bertako unibertsitatean ikastera edo lan egitera, beste batzuk denboraldiren bat edo beste igarotzera. Estatu Batuetako hiri askorekin bezala gertatzen zaigu Renorekin. Hainbatetan azaldu izan da pelikuletan, non gure egina dugun, bestelako amerikar kontuak gureganatu ditugun bezala: zine beltza, Hemingwayen literatura, jazz musika…
Ero hiriak ez du esan nahi hiriko guztiak erotuta daudenik, baizik eta batetik bestera ibiltzen direla. Izan ere, Javi Cilleroren pertsonaia hauek oso dira ipurtarinak, amerikarrak bezala, toki asko baitute inguruetan, eta badute nora joanik, aspertuz gero, edo norbaitek bihotza apurtuz gero, askotan gertatzen dena, ez soilik Estatu Batuetan, Euskal Herri Batuetan ere bai. Ibiltariak dira, bai, eta inozoak eta naturalak, neurri handian. Gu baino naturalagoak dira, jakina, eta horregatik seguru asko hitz egiten dute guk baino gehiago zorion ekarle diren gauza txikiez, eta ez gauza handi goranahikoez. Nago Estatu Batuetako amerikarrak zorion bila dabiltzala etengabe, eta, batean ez aurkituz gero, bestera jotzen dutela, han eskura izango dutelakoan.
Milurtekoaren aitzakian (data hori seinale baita liburuan), hamar ipuin bildu ditu Javi Cillerok, eta hamar ipuin horietan, hamaika barik, pila dira pertsonaiak, joan-etorrian dabiltzanak, inon kokatu ezinik. Ipuinak ere oso naturalak dira, artifizio handirik gabe, baina iristen dira iritsi behar duten tokira, belarrira batzuk eta bihotzera besteak. Eguneroko kontuak dituzte gai, baina ez horregatik garrantzirik gabeak. Ipuinen bat aipatzekotan “Itzalak Truckee ibaian” aipatuko nuke.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo