kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Ezker hanka falta zuen / Lutxo Egia / Susa, 2005

Burdinazko hanka herrenak Alvaro Rabelli / El País, 2006-06-05

Bere ibilbideko bigarren eleberria ekarri zigun urte hondarrekin batera Lutxo Egia bilbotar idazle eta kazetariak. Itxura batean Ezker hanka falta zuen izenburuko hau laburra izan arren, lerroz lerro eta berbaz berba handitzen den lana da berau, egile honen literatura bezainbeste.

Bertan Gerena izeneko kirol kronikagilearen ibilerak kontatzen zaizkigu. Gerenarenak eta lagun izango dituen hiru gazterenak ere, 80ko hamarkadako Sestaon. Baina ez hori bakarrik, izan ere, Egiak bi planotan aurkezten digu liburua: batetik, aipatutako pertsonaien ibilerak; eta bestetik, gaur egungo denborara etorrita, gazte horietako baten bidaia Galiziara Gerena zenaren senideen bila. Plano biak sigi-saga dabiltza liburuan zehar, sarri irudi iradokitzaileez beterik eta lirismo handiz ibili ere.

Lehenengoan, Sestao nagusi, itsasadarra ardatz, herdoil endekatuaren erresuman. Hemen ditugu Gerena herrena, zahartua, militantea, Hierro kazetarako Sestao River taldearen kronikak idazten dituena, eta beronen eskutik helduen arora poliki-poliki sartuko diren gazteak. Zati honek badakar hiriaren ikuspegi jakin bat. Ikuspegi honek, ezaguna ere Bilboko edo Bilbo inguruko beste euskal idazle batzuengan, jartzen du begirada hiriko aspaldiko bazter industrialeetan, gaur galduak; auzoetan; erreka zikinaren ertzetan; herdoilean. Eta, azken batean, herdoilarekiko nostalgia da ikuspegi horren metafora nagusia.

Oraingo hiri berria titanioz bete ahala, Egiaren esanetan titanizatu, eta aldi berean, hitz jokoa eginez, tiranizatu, lehengo uherra oroitmin bihurtzen da, iraganaren eta hiri bizia izandakoaren ikur. Egile hauen pertsonaiek errezeloz eta destainaz dakuskite erdialdeko inguru eta eraikuntza berriak, haietatik ihes egiten dute, eta ihes ere egiten dute ez hain aspaldiko sasoira, 80ko hamarkadara batez ere, noiz eta herdoilaren endekapena ageriagoa zen, herdoil endekatua eta sormen handiko 80ko hamarkada iradokitzailera.

Bigarren planoan, berriz, herdoilatik berdera, Galiziara egindako bidaia, bidaia literario gisa begitantzen zaigu, Manuel Rivas idazlearen istorio eta pertsonaienganako bidaia. Bada, honek, darion itxura lirikoa areagotzeaz gain, irrealitate ameskor kutsu handia ematen die liburuaren pasarte hauei. Hala ere, plano biak elkarlotzen doaz, han hemen sakabanatutako hariak batuz, harik eta istorio iradokitzailea erdietsi arte.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak