« Azterketa zorrotzegia | Damian, tuku-tuku »
Gorputzeko humoreak / Anjel Erro / Alberdania, 2005
Airea da sakonena Felipe Juaristi / El Diaro Vasco, 2005-11-11
Bigarren liburua kaleratu du Anjel Errok. Bigarrena, egia da, familietan bezala, lehena baino lotsagabeagoa izaten da, lotsagabeagoa eta bihurriagoa ere bai. Lehenari, gurasoek arreta handiagoz begiratu izan diotelako, hoztuko ote den, gaixotuko ote den, zer ote duen beldurrez. Hori gertatu zitzaion Eta harkadian ni lehen liburuari. Hark, dena dela, bere bidea egin du, edo egiteko zorian dago, inork atzetik bultzatzeke, inork aurretik erakusteke.
Gorputzeko humoreak liburu askea da; esan nahi dut askatasun handiagoa ikusten dela testuan, askatasun handiagoz idatzi duela idazleak delako testua, askatasun handiagoz eta lasaiago ere bai. Hitzen arrimua, hitzen musika da horren salatari, hitzek jolasteko duten gogoa erakusgarri.
Liburua jolasa da, zentzu guztietan. Adiskideei idatzitako poemak dira asko, lagunak buruan dituela idatzitakoak beste batzuk, norberarengandik urrun beharrez idatzitakoak ere ez dira falta. Jolasak fama txarra du poesian; seguru asko, poeta gizon edo emakume serio, zurrun eta benazkotzat jotzen delako, poeta hitzak ere benazko, zurrun eta seriotzat hartzen dira, txorakeriarik handienak badira ere. Izan ere, egiarik latzenak irribarrez ere esan daitezke; egiarik xamurrenak ahoa itxita eta kopetilun esan daitezkeen bezala. Pailazorik pailazoena ez da pailazo jantzita dabilena, baizik eta pailazo itxurarik batere ez duena. Airea, bere itxura arin eta ilaunarekin, denik eta sakonena da.
Hitzak aurpegiaren marrak dira, eta beren arrastoa uzten dute larruan zehar. Batzuek, irudiaren fetitxistek, aurpegian iragana eta geroa ere irakur daitekeela esango dute, baina ez nago ados. Aurpegian, testuetan bezala, norbera den bezala azaltzen da. Norberak dagoena ikusten du, ez besterik. Norberak dagoenari buruz idazten du, iraganaz eta geroaz gehiegi arduratzeke. Baina horiek ere dagoenean daude, gordeta. Litekeena da, baina ez segurua. Angel Erroren itxurazko arintasun horrek egia sakonak ezkutatzen ditu, tarteka. Hitzei aurpegira begiratzen jakin behar, lotsatzeke.
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres