« Azterketa zorrotzegia | Damian, tuku-tuku »
Gorputzeko humoreak / Anjel Erro / Alberdania, 2005
Airea da sakonena Felipe Juaristi / El Diaro Vasco, 2005-11-11
Bigarren liburua kaleratu du Anjel Errok. Bigarrena, egia da, familietan bezala, lehena baino lotsagabeagoa izaten da, lotsagabeagoa eta bihurriagoa ere bai. Lehenari, gurasoek arreta handiagoz begiratu izan diotelako, hoztuko ote den, gaixotuko ote den, zer ote duen beldurrez. Hori gertatu zitzaion Eta harkadian ni lehen liburuari. Hark, dena dela, bere bidea egin du, edo egiteko zorian dago, inork atzetik bultzatzeke, inork aurretik erakusteke.
Gorputzeko humoreak liburu askea da; esan nahi dut askatasun handiagoa ikusten dela testuan, askatasun handiagoz idatzi duela idazleak delako testua, askatasun handiagoz eta lasaiago ere bai. Hitzen arrimua, hitzen musika da horren salatari, hitzek jolasteko duten gogoa erakusgarri.
Liburua jolasa da, zentzu guztietan. Adiskideei idatzitako poemak dira asko, lagunak buruan dituela idatzitakoak beste batzuk, norberarengandik urrun beharrez idatzitakoak ere ez dira falta. Jolasak fama txarra du poesian; seguru asko, poeta gizon edo emakume serio, zurrun eta benazkotzat jotzen delako, poeta hitzak ere benazko, zurrun eta seriotzat hartzen dira, txorakeriarik handienak badira ere. Izan ere, egiarik latzenak irribarrez ere esan daitezke; egiarik xamurrenak ahoa itxita eta kopetilun esan daitezkeen bezala. Pailazorik pailazoena ez da pailazo jantzita dabilena, baizik eta pailazo itxurarik batere ez duena. Airea, bere itxura arin eta ilaunarekin, denik eta sakonena da.
Hitzak aurpegiaren marrak dira, eta beren arrastoa uzten dute larruan zehar. Batzuek, irudiaren fetitxistek, aurpegian iragana eta geroa ere irakur daitekeela esango dute, baina ez nago ados. Aurpegian, testuetan bezala, norbera den bezala azaltzen da. Norberak dagoena ikusten du, ez besterik. Norberak dagoenari buruz idazten du, iraganaz eta geroaz gehiegi arduratzeke. Baina horiek ere dagoenean daude, gordeta. Litekeena da, baina ez segurua. Angel Erroren itxurazko arintasun horrek egia sakonak ezkutatzen ditu, tarteka. Hitzei aurpegira begiratzen jakin behar, lotsatzeke.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres