« Gorputzeko zeruak | Airea da sakonena »
No (poema akrilikoak) / Patxi Salaberri / Pamiela, 2005
Azterketa zorrotzegia Igor Estankona / Deia, 2005-11-08
Sukaldariak espezia gramo doi batzuk nahi izaten ditu pisatu maiz, platera graziaduna baina era berean sinplea egin ahal izateko. Badaki, ordea, lar sartuz gero, zaporea jango diola adornuak. Poesiarekin ere berdin gertatzen da, batzutan eroangaitza izan daiteke hainbeste poesia. No (poema akrilikoak) honetan ere titulutik bertatik hasita nekeza egiten da batzutan ahaztea poesia irakurtzen ari garela. Ez da sentipen atsegina hori, nahiz eta poema atseginak begitandu zaizkigun ia denak.
Poemen itxura “poetikoa” aramaioarraren berotasun eta, inoiz, suhartasunaren ondorio naturala baino ez da. Bueltan-bueltan mamira doan poesia egiten du, baina bidea zorrotzegia da batzutan. Klasikoa da liburua, dezimononikoa ausaz, ausartenentzako idatzia inondik ere. Idazlearen apustu bat da pieza bakoitza. Irabazi zein galdu, dena ematen du Patxi Salaberrik lerrootan, eta agian horrexegaitik dauka azterketa itxura nabariegia.
Subjektutik idatzitako poemarioa da No (poema akrilikoak). Ikusitakoa eta “gauzak ikusteko modua” bereiztu ezinezkoak dira. Hartzailearen atxikimendua eskatzen du derrigor. Errealitateak eta poemek biek bat egin arte arriskatzen du: “Izarren distiran bilatu izan dut bizitzak eskatzen uste zidan erantzuna”. Askotan metaliteraturaren eta zilbor-poemen aldats-behera labainean behera doa liburua, eta harekin gu, irakurleok, zeinoi ez baitzaigu interesatzen poemaren genesia, ezpada pieza bukatuaren edertasuna.
“Gizakiaren aniztasuna ulertuko badute, / Poesiaren premia dute etikak, folosofiak, antropologiak; / are premia handiago, / giza-errealitatean, / gizakiaren baitan / artez / eragin nahiko balute” dio poetak. Eta duda egiten dugu ea poesiak izan behar duen funtzionala eta beste disziplina baten menpekoa. Duda egiten dugu ea poesia terapia egiteko erabili behar den, edo poesia egiteko. “Maitasunezko poemak idazten zituen” kontatzen digu idazleak Kamleh Al Shuli-taz. Gogoz gelditu gara jakiteko ea Patxi Salaberrik idazten duen maitasunezko poemarik, eta zelan ateratzen zaizkion erretorikaren galbahetik pasatu aurretik.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo