susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gorputzeko zeruak | Airea da sakonena »

No (poema akrilikoak) / Patxi Salaberri / Pamiela, 2005

Azterketa zorrotzegia Igor Estankona / Deia, 2005-11-08

Sukaldariak espezia gramo doi batzuk nahi izaten ditu pisatu maiz, platera graziaduna baina era berean sinplea egin ahal izateko. Badaki, ordea, lar sartuz gero, zaporea jango diola adornuak. Poesiarekin ere berdin gertatzen da, batzutan eroangaitza izan daiteke hainbeste poesia. No (poema akrilikoak) honetan ere titulutik bertatik hasita nekeza egiten da batzutan ahaztea poesia irakurtzen ari garela. Ez da sentipen atsegina hori, nahiz eta poema atseginak begitandu zaizkigun ia denak.

Poemen itxura “poetikoa” aramaioarraren berotasun eta, inoiz, suhartasunaren ondorio naturala baino ez da. Bueltan-bueltan mamira doan poesia egiten du, baina bidea zorrotzegia da batzutan. Klasikoa da liburua, dezimononikoa ausaz, ausartenentzako idatzia inondik ere. Idazlearen apustu bat da pieza bakoitza. Irabazi zein galdu, dena ematen du Patxi Salaberrik lerrootan, eta agian horrexegaitik dauka azterketa itxura nabariegia.

Subjektutik idatzitako poemarioa da No (poema akrilikoak). Ikusitakoa eta “gauzak ikusteko modua” bereiztu ezinezkoak dira. Hartzailearen atxikimendua eskatzen du derrigor. Errealitateak eta poemek biek bat egin arte arriskatzen du: “Izarren distiran bilatu izan dut bizitzak eskatzen uste zidan erantzuna”. Askotan metaliteraturaren eta zilbor-poemen aldats-behera labainean behera doa liburua, eta harekin gu, irakurleok, zeinoi ez baitzaigu interesatzen poemaren genesia, ezpada pieza bukatuaren edertasuna.

“Gizakiaren aniztasuna ulertuko badute, / Poesiaren premia dute etikak, folosofiak, antropologiak; / are premia handiago, / giza-errealitatean, / gizakiaren baitan / artez / eragin nahiko balute” dio poetak. Eta duda egiten dugu ea poesiak izan behar duen funtzionala eta beste disziplina baten menpekoa. Duda egiten dugu ea poesia terapia egiteko erabili behar den, edo poesia egiteko. “Maitasunezko poemak idazten zituen” kontatzen digu idazleak Kamleh Al Shuli-taz. Gogoz gelditu gara jakiteko ea Patxi Salaberrik idazten duen maitasunezko poemarik, eta zelan ateratzen zaizkion erretorikaren galbahetik pasatu aurretik.