« Bihotzetik begirada | Historiaren mamuak »
Mendaroko Txokolatea / Iñaki Irasizabal / Elkar, 2005
Intriga beltza eta berdearen artean Mikel Asurmendi / Irunero, 2005-06
Ez ohikoa, agian, idazle hau “ohiko ikasketak” burutu ostean, hala kazetaritzakoak nola soziologiakoak, industriagintzan ari delako. Ohiko edo lan arruntean aritu ere. Horrek ematen omen dio —ausaz eta menturaz— sosegua edo behar duen oreka idatzi ahal izateko.
Lanaren ukitu beltza antzeman zaio Iñakiri eskuetan
—berarekin iharduteko parada izan dudalako dakit— bai fisikoki bai fikzioan. Izan ere, “Mendarako txokolatea” nobela, beltza baitugu, beltza eta berdea halaber. Berdea, uler dezagun, Euskal Herriaren berde kolorekoa.
Beltza da, eleberria thillerra baita. Intriga sorrarazten duen nobela dugu inondik ere “Mendaroko Txokolatea”. Ondo eraikitako pertsonaiek badute nortasun nahikoa irakurle harrapatzeko. Berauek ez dira, haatik, usaiako nobelaren kutsuko pertsonaiak. Iñakik nortasun propio duten bi pertsonaia ederto deskribatu digu: Aitor eta Mateorenak. Aitor protagonista nagusia izaki eta Mateo albokoa delarik. Badira, alabaina, aipamen berezia merezi duten bigarren mailako beste protagonistak ere bai.
Beltza dela diot eta berde ere bai. Bilbora joan-jinen bat eginagatik, gertakaria hiria eta itsasoaren arteko herrietan garatzen baita, eta nobela beltzak behar omen duen balizko Euskal Hirian leku hartu gabe, Euskal Herri sinesgarri batean girotu du egileak bere lana, Durangoaldeko parajetan zehazkiago esateko.
Naturatik hurbil dagoen nobela dugu “Mendaroko Txokolatea” baita gizakiengandik ere. Txokolatea bezala, beltza antzekoa. Generoari zor, hilketa bat dela medio abiatzen da trama, eta berau argitu bitartean atezuan jartzen gaitu. Artean, jakina hariak ondo lotzean datza genero honen arrakasta, eta idazlea asmatu duelakoan nago. Hizkuntza menperatzeaz gain, gertakariak harilkatzeko trebezia eta pasadizoak intentsitatez osatzeko gauza baita.
Ziur, genero honetan behintzat, eleberri onak idatziko dituela etorkizunean. Etorkizunean ezezik, orainean eta iraganean frogatua baitu bere trebezia. Ni neroni, aurrekoz atzera eginen dut, eta orain, apalategian zain neukan “Buruaz txoriz beterik” liburuak tentatuta nago. Udan, ausaz eta menturaz. Zuk zeuk irakurle baduzu pare bat pista aukeran.
Gari eta goroldiozko
Anari Alberdi Santesteban
Ibai Atutxa Ordeñana
Winesburg, Ohio
Sherwood Anderson
Nagore Fernandez
Suite frantsesa (bertsio argitaragabea)
Irene Nemirovski
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Sorgin-argien ehizan
Joan Mari Irigoien
Mikel Asurmendi
Balio erantzia
Ekaitz Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Berriz zentauro
Katixa Agirre
Amaia Alvarez Uria
Poesia kaiera
Federico Garcia Lorca
Nagore Fernandez
Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga
Asier Urkiza
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
Ibon Egaña
Solteroen dantzalekuak
Joxean Agirre
Mikel Asurmendi
Petare
Leire Ibarguren
Jose Luis Padron
Poema liburu bat —irakurtzeko jarraibideak—
Angel Erro
Hasier Rekondo
Norberak maite duena
Miren Billalabeitia
Paloma Rodriguez-Miñambres