kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Jat / Goizalde Landabaso / Elea, 2005

Bihotzetik begirada Jon Kortazar / El País, 2005-05-30

2005. urteko apirilak jo duenean kaleratu da aurtengo lehen poema liburua. Bada esateko liburuaren industria ondo joango dela, baina ez dela hori poesiaren zeinua.

Argitaletxe berri baten eskutik, Elea Bilbon sortu den etxearen bidetik heldu da Goizalde Landabasoren Jat poema liburua, oso argitalpen zainduan, esan beharra dago. Denek, paperak, inpresioak, orrialdearen diseinuak, lan egin dute irakurraldi atsegin baten alde. Agian badago zeresanik bizkaieraren erabilerak liburuari ematen dion puntuari esker. Baina diglosiaz eta euskalkien erabileraz literaturaz hitz egiteak luze joko luke.

Baina liburuak bestalde beste zerbait ere adierazten du. “Jat” aditz laguntzaileak subjektibotasunaren mugetan jartzen gaitu: sortu zait, etorri zait. Poemak ez dira eraiki, sorturikoak dira, horrela adierazi du behintzat idazleak: aspaldi idatzitako poemak bilduman jarri omen ditu.

Maitasun poema laburrak dira gehienak, eta liburuaren egitura lanak ere horretara garamatza: Gu, Zu, Neu. Hiru zati garrantzitsu, hirua alor tematiko, nahiz eta gehienetan ni-aren aho poetikoak, hartu den ikuspegiak joera nagusia hartu duen.

Egunerokotasuna oinarri hartu da liburuan, eta maiz, hari bi hartu dira (5. poeman bezala) bakarrean bukatzeko poema, fakturaren zenbakien hoztasuna bikotearen historiarekin erkatzen denean.

Idazkeran, aitor dezadan, aspaldiko poesia mota baten oihartzunak entzun ditut. Ez dakit seguru baina, Amaia Lasaren poesiaren zantzua bezala: poesia agerikoa, hitz jokoa, irudimenaren zantzua, poema laburrak, lerro luze eta laburren arteko kontrajarpena, esaldiaren nagusitasuna, hitzen jokoetan elementu sinbolikoetan baino arreta handiagoa jartzea, inpresioaren idazkera…

Era berean arina eta gozoa da adierazteko moldea, bat-batean jabetzekoa, eta ez dira alperrik urteak joan, ironiak ere bere toki handia du. Alabaina, sentimenduak agintzen du testuaren barnean.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak