« “Jatorrismoa” eta beste gaitz euskaldun batzuk | Bikoteak »
Arimaren ondoko ezkien artetik ibilki / Andolin Eguzkitza / Susa, 2004
Azken aleak, hasiera baten antzera Igor Estankona / Deia, 2004-12-07
“Ez zen izkiriatutakoarekin lehenengoan ase-bete gelditzen, eta horregatik, agian perfekzio eta jakituria maltzurrak bultzatuta, ezbaiaren labirintoan bueltaka ibiltzen zen, lerro hartan edota poema hastean ondoen zegokion elea topatu arte. Hitzak ez zetozen nolanahi ezarriak, zehaztasunez adierazi behar baitzuen sentitutakoa, oldoztutakoa, erraietan barna erretzen edo bustitzen zitzaiona”. Juanra Madariagaren hitzak dira, Santurtziko idazlearen hilondoko poemategi honen hitzaurretik hartuak, ondo baino hobeto adierazten dutenak nahiaren eta ezinaren artean dabilela beti poeta, eta aseezintasun horretan garatu zela, oreka eta dudaren artean, Andolin Eguzkitzaren bizimodua eta ahalegin literarioa. Zaila da ulertzen, eta bere kontra ari garela ematen du, baina oraindik zerbaiten bila ahalegintzen zen idazlea zen Andolin, gazteegi eraman zuen heriotzak berak ere ez duelarik sentsazio hori apaltzen: inora iritsiko ote zen, edo bukatu gabekoaren xarma eta lehiak egingo zion beti lagun, perfekzioaren atzetik?
Hiru esperantzarekin hasten da liburua —gauaren erdian portutik atera diren hiru itsasontzi bezalako hiru poema— eta jadanik itsatsita geratzen zaio bati malenkonia geruza fin bat, Andolinek soilik lor zezakeen atmosfera iradokitzaile eta lausoarena. “Arimaren ondoko ezkien artetik ibilki” birtuosismo ariketa bat dela dirudi, baina lirikotasuna zerbaiten zerbitzura dago beti —amodioa, lagunak, denbora, haragia—. Zitekin ere beste horrenbeste gertatzen da: maisukeria dirudite, baina irakurleari keinu eta fereka egiteko daude hor. Andolinek beti diosku “ez dakit zer gura dodan, baina zeozelan adierazi egingo dizut” eta zuk, konturatu barik, bat egiten duzu idazlearen nahasmenduarekin. Hitzetatik jaio bai baina erritmoan, irudietan eta gaietan pausatuz adarrik adar doan negargura intimo bat begitandu zait beti Andolinen poesia.
Amaitu bako liburua, amaiera irekidun poemaz betea. Bizitzari begira utzi gaitu Andolin Eguzkitzak. Diminuendo fin bat —“itsaslaberretako lanpernek/ uhin harrotuen/ fereka/ sentitzen dutenean bezala.”— amaigabe dagoen liburu batentzako, amaigabe geratu zen bizitza baten azken alea bezala. Baina berrehun urte biziko bagina ere, ez al ginateke ondorio berberera iritsiko, ura bezala iragazten dela maitasuna gure ezpainek lehen hitza esan orduko?
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi
Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez
Jon Jimenez
Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi
Asier Urkiza
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Nagore Fernandez
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Aiora Sampedro
Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Jon Jimenez
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Asier Urkiza
Girgileria
Juana Dolores
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
Amaia Alvarez Uria