kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Euskal klasikoen atarian / Patxi Salaberri Muñoa / Pamiela, 2004

Hitzaurre Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2004-07-16

Liburu kuriosoa da hau, bitxia alegia. Izenburua irakurrita euskal literaturaren historia bat dela ulertzen duena ez dabil erraturik; ez, baian ez euskal literaturaren historia soila. Badira, gainera, liburu honek baino hobeto betetzen dutenak beren historiatasuna. Pentsatzen duena testu hautaketa dela, bat gehiago egia esan behar bada, horrelakoak ere asko baitira gure artean, zorionez, denetik egon behar baitu gure bizitza honetan, pentsatzen duena testu hautaketa dela ez dabil oker, testu hautaketa baita, baian ez edozein testu hautaketa.

Honaino iritsita eta misterioaren errezela oraindik itxirik dagoelarik, uste dut badela ordua egia gordina esateko: liburua hitzaurre-hautaketa da. Horra hor liburuaren bitxitasuna. Garai batean, izan ere, idazleak, bere liburua irakurlearengana iritsiko ote zen kezkaturik, eta bere asmoak ongi ulertuko ote ziren arranguraturik, ohitura zuen sarrerako hitz batzuk idaztekoa, eskerrak emanez irakurleari, egindako ahaleginagatik, eta hori baliatuz bere asmoen berri ematen zuen.

Hitzaurre batzuk famatuak dira, Montaignerenak esaterako. Eta gure literatura txikian, Axularrena esango nuke guztietan famatuena eta ezagunena dela, “Gomendiozko karta”, Bertrand de Etxauz Tourseko Apezpikuari zuzendua. Baina badira beste batzuk, hain ezagunak ez izanik ere, interesgarriak direnak. Estebe Materrena esaterako: “Miretsiko duzue agian nik (Euskal Herrikoa ez naizelarik) Euskaraz eskiribatzeko ausartziaren hartzea”. Ez dago gaizki, garai hartan euskaraz ikasi zitekeela erakusten baita horrela, eta garai batean euskara ikasi bazitekeen zergatik ez garai honetan? galdetzen dut, baina hori beste kontua denez, utz dezagun bazterrean.

Eta zer esan Juan Inazio Iztuetak bere hitzaurre edo prologoan idazten duen honetaz: “Euskaldunai osasuna, zoriona eta betiko atsegina”. Bada, horixe.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak