kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Spam poemak / Castillo Suarez / Elkar, 2004

Tupustean, ideia Igor Estankona / Deia, 2004-06-01

Ordenagailuko pantailan mamuak norberak eskatu barik agertzen diren moduan, Castillo Suarezen poesia ere lorik hartzen ez duen sen bizi eta autonomo baten ondorioa dela ematen du. Jaiotzen ari den ideia hori harrapatu nahian dabilen idazkera ausart eta urduriz tajutuak, spam poema hauek lar barik landu ditu idazleak, freskotasun orijinala kiribilik ikusgarriena baino eraginkorragoa izan daitekeela jakitun. Poema hauek ez dira hain zuzen gozamenez irakurtzen diren pieza landuak, ezpada erantzukizunez: idazlea benetan ari zaizula jakitearen erantzukizunez. Laguntza erretorikoaz besteko argumentuekin konbentzitzeko idatzita dago.

Iban Zalduak hitzaurrean dioen legez, maitasunaren inguruan “literaturan dena esanda egongo da, jadanik, baina (Castillo Suarezek) Mugarri Estaliak liburuan aldarrikatzen zuen bezala, idatzi egin behar da, hala eta guztiz ere: Idatzi/ zuk idatziko ez duzuna/ nik ezin dudalako/ idatzi”. Horrek liburuan konstantea den metaliteraturaren gaira garamatza ezinbestean, asko baitira poesiaren gaineko hausnarketok edo, poesiaren gainekoak baino areago, idazkuntza prozesuan autoreak iragandako goialdi eta zalantzen ingurukoak. Interesgarria iruditu izan zaigu beti hori, neurrian egiten bada eta hausnarketok beste piezen mailan badaude. Spam poemetan bi premisak betetzen dira.

Bihurka eta sigi-saga darabil irakurlea Altsasuko idazleak. “Esadazu maite nauzula” labur baino laburragotik, esate baterako, “Min berri bat egunero” luzeagora pasarazten du bat supituki. Eta adibide berberari eutsiz, supituki egiten du, baita, esperantzazko poema xamur batetik etsipenean ez erortzeko burrukan ari den beste baterako bidea. Adibidetik mugitu barik desestali dezakegu beste klabe bat ere: maitasun haragizkoa eta herriarenganako maitasun lausoa, biak dira poetarentzat luma hartzeko besteko sentimentuak. Ez al zaizue iruditzen, honenbestez, bizitza bera bezalakoa dela liburu hau? Zer maite eta gorroto dugun, horren inguruan ze jarrera hartzen dugun eta azkenean, aurreko bien batuketaren emaitza baino ez denez, ez al zaizue iruditzen estetika bera ere garrantzitsua dela? Horren inguruko lezio aukeran lehor bat, baina bikaina, argitaratu berri dute.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak