« Haize biak batera jotzen | Asperra eta askapena »
Oker ttiki garrantzigabeak / Antonio Tabucchi (Fernando Rey) / Alberdania-Elkar, 2007
Oker ttiki garrantzigabeak Eneko Barberena / goiena.eus, 2020-05-30
Gure ezintasun politikoen ifrentzua da darabilgun hizkuntza nagusikeria. Dagokionari eska dakiokeenaren salbuespenetik harago, hiztun askoren ibilbidearen gainetik dator seinalamendua. Badakit gaztelania hiztunek ere egiten dutela, besta menosteko akats linguistikoa baliatzea, baina hori ere jabetza medioak gure egitearen ezintasuna da. Nekez irudikatzen ditut horrela Arrasateko XX. mende hasierako sozialistak, adibide bat jartzeagatik. Haien ametsak zerikusi handiagoa zuen herriko kuartela asaltoan hartzearekin.
Nostalgia ere praktika genezakeen, baina susmoa dut haserregi gaudela horretarako. Europa erdialdeko literaturak horren ondo jorratu duen gaia, urte gutxian desegin baitziren han inperioak, aberastasunak, aziendak eta biziak. Adam Bodor artzapezpikuaren zain, horratx. Kutsu hori hartu dizkiot izatez meridionala den idazle baten ipuinei, blog honetan ere aipatu izan dudan Antonio Tabucchiren Oker ttiki garrantzigabeak da obra. Fernando Reyk itzulia, Literatura Unibertsala sailean. Ze eskertzekoak itzultzailearen oharrak, esan beharra dut.
Ipuin sortan denboraren iragatea eta izan zenaren falta dira hari. Adinean aurrera doazen pertsonaiak, euren amets, nahi, itzal eta erruekin. Bizi izandakoak, alegia. Eskenatokiak ere hala dira, izan zirenak, Biarritz edo Donostia luxuzkoak, Madras exotikoa edo Antonio Machadoren gela. Ondo ezagutzen ditu autoreak Italia, Espainia eta Portugal. Katalunia begiko du eta apenas aipatzen duen Euskal Herria, ipuin bat berton kokatuta egon arren. Detaile honek Buenaventura Durruti gogorarazi dit, hure ere Donostiatik atsegin handirik gabe pasea.
Ipuinek ezinegona dakarte, baina gozatzeko tarteak ere badakartza. Nire gustukoenak Neguaren esperoan, Rebus eta Madrasera doazen trenak ipuinak dira. Rebusekoa aipua: Gaur gauean Miriamekin egin dut amets. Urrutitik kamisoia zirudien tunika zuri luze bat zuen jantzita; hondartzan aurrera zihoan, olatuak beldurgarriak ziren, altuak, eta isiltasunean hausten ziren, Miarritzeko hondartza zen noski, baina hutsik zegoen erabat, ni etzaulki batan nengoen eserita, etzaulki hutsen ilara bukaezin bateko lehenbizikoan, baina beharbada beste hondartza batean, Miarritzen, nik dakidala, ez zegoelako halako etzaulkirik, hondartza baten ideia besterik ez zen, eta nik beso keinu bat egin diot esertzera gonbidatzeko, baina Miriamek aurrera segitu du ikusi ez banindu bezala, begiratua aurrean iltzaturik, eta nire ondotik pasatu denean haize izoztuaren uholde bat sartu da nigana, berarekin batera halo bat balerama bezala: eta, orduan, ametsetako ustekaberik gabeko txundiduraz, hila zegoela ulertu dut.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera