kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Poesia kaiera / John Berger (Iñigo Roque Eguzkitza) / Susa, 2019

Argiari begira Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-02-22

John Berger ezaguna zitzaidan arte analisiaz eta kritikaz ari ziren bi libururengatik: “Ways of Seeing” (“Modos de ver”, gaztelaniazko bertsioan) eta “About Looking” (“Mirar”). Bere produkzioak, baina, hainbat alorretan izan zituen emaitzak, halako saiakerez gain, nobelak, antzerki lanak eta poesia ere sortu baitzituen. Oraingoan, Munduko Poesia Kaierak bilduman bere poemen antologia irakurtzeko aukera dugu, Iñigo Roque Eguzkitzaren itzulpenean eta bildumaren arduraduna den Beñat Sarasolaren hitzaurrearekin. “John Berger (1926-2017)” liburuan argitaratzen diren poemak irakurtzerakoan, ezinezkoa gertatu zait arteari buruz idaztean irakurri nizkionak alde batera uztea, eta agian horrexegatik iruditu zait poema hauetan begiradaren presentzia funtsezkoa dela.

Bere poemetan naturalezarekin egiten dugu topo, izaera desberdinetako sentsazioen iturburua den aldetik. Baina besteen gainetik, ikusmenari dagozkion sentsazioak nabarmentzen dira. Poemetan behin eta berriro aipatzen dira argiarekin zerikusia duten irudiak, batez ere argia bera protagonista delarik. Ilunabar aldeko argi motela, koloreen izaera aldatzen duena; leihoetan jotzen duen udaberriko argia; iluntzean mamu erraldoien itxura hartzen duten pinuen itzalak… Honelako irudiak agertzen zaizkigu, ikusmenaren inguruko sinfonia sortuz. Baina argia norberaren begietan begiradaren itua ere bada. Eta une horretan ikusten duen subjektuaren ikuspuntuak bere indarra hartzen du, objektuaren eta subjektuaren arteko harreman sendoa sortuz. Normalean, hemengo poemetan subjektuak ez du “ni” baten bidez bere burua nabarmendu behar, hor dagoela kontura gaitezen. Nahikoa da ikusten denaren deskribapena, bertan ikusten eta begiratzen dakien subjektuaren presentzia nabaritzeko. Ikusmenaren nagusigo honen mendean jartzen dira beste zentzumenak, askotan sinestesia lagun.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak