« Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak | Bluesman baten lerroak »
Poesia kaiera / John Berger (Iñigo Roque Eguzkitza) / Susa, 2019
Argiari begira Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-02-22
John Berger ezaguna zitzaidan arte analisiaz eta kritikaz ari ziren bi libururengatik: “Ways of Seeing” (“Modos de ver”, gaztelaniazko bertsioan) eta “About Looking” (“Mirar”). Bere produkzioak, baina, hainbat alorretan izan zituen emaitzak, halako saiakerez gain, nobelak, antzerki lanak eta poesia ere sortu baitzituen. Oraingoan, Munduko Poesia Kaierak bilduman bere poemen antologia irakurtzeko aukera dugu, Iñigo Roque Eguzkitzaren itzulpenean eta bildumaren arduraduna den Beñat Sarasolaren hitzaurrearekin. “John Berger (1926-2017)” liburuan argitaratzen diren poemak irakurtzerakoan, ezinezkoa gertatu zait arteari buruz idaztean irakurri nizkionak alde batera uztea, eta agian horrexegatik iruditu zait poema hauetan begiradaren presentzia funtsezkoa dela.
Bere poemetan naturalezarekin egiten dugu topo, izaera desberdinetako sentsazioen iturburua den aldetik. Baina besteen gainetik, ikusmenari dagozkion sentsazioak nabarmentzen dira. Poemetan behin eta berriro aipatzen dira argiarekin zerikusia duten irudiak, batez ere argia bera protagonista delarik. Ilunabar aldeko argi motela, koloreen izaera aldatzen duena; leihoetan jotzen duen udaberriko argia; iluntzean mamu erraldoien itxura hartzen duten pinuen itzalak… Honelako irudiak agertzen zaizkigu, ikusmenaren inguruko sinfonia sortuz. Baina argia norberaren begietan begiradaren itua ere bada. Eta une horretan ikusten duen subjektuaren ikuspuntuak bere indarra hartzen du, objektuaren eta subjektuaren arteko harreman sendoa sortuz. Normalean, hemengo poemetan subjektuak ez du “ni” baten bidez bere burua nabarmendu behar, hor dagoela kontura gaitezen. Nahikoa da ikusten denaren deskribapena, bertan ikusten eta begiratzen dakien subjektuaren presentzia nabaritzeko. Ikusmenaren nagusigo honen mendean jartzen dira beste zentzumenak, askotan sinestesia lagun.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria