kritiken hemeroteka

8.529 kritika

« | »

King Kong teoria / Virginie Despentes (Itziar Diez de Ultzurrun) / Elkar-Jakin, 2017

Zapalketaren aurkako amorrua Hasier Rekondo / Berria, 2017-07-02

“Ez zait inoiz agerikoa iruditu neska seduktoreek hain ongi pasatzen dutenik. Itsusi sentitu naiz beti, onartu egin dut eta hainbat hobe, zeren horri esker ez dut bukatu kaka-bizitza bat bizitzen ezer zirraragarririk erakutsiko ez zidakeen gizaseme atseginen ondoan”. Virginie Despentesek (Nancy, Frantzia, 1969) inposatutako feminitatearen, patriarkatuaren eta feminismo kontserbadorearen aurkako pentsamendu heterodoxoa aldarrikatzen du ozen eta beldurrik gabe King Kong teoria saiakera zirraragarri honetan (Elkar-Jakin, 2017), gehiengoak bere egin dituen tabuak arrakalatuz.

Itziar Diez de Ultzurrunek moldatu du itzulpena, non Despentesen estilo zuzena eta artifiziorik gabea islatzen baitu, eta Irene Arrarats Lizeagak ondu du hitzaurrea: “Ez da harritzekoa, beraz, Despentesek alde batera uztea Virginia Woolfek amorruz idaztearen kontra esaniko guztia, eta King Kong teoria-n lehen pertsonan eta amorru gorriz salatzea emakumeak isilarazteko eta bezatzeko erabiltzen diren mekanismo guztiak, bere larruan probatuak baititu, gordin-gordin”.

Bere larruan probatutakoak, besteak beste, jasandako bortxaketa eta bere kabuz aukeratutako prostituzioa. Despentesek oso argi ditu gauzak, boteretsuago egiten duten zalantzak agerian utzi arren, gordinki esaten ditu, ohikoak ditugun performance intelektualak gaindituz, bizitza bera gizarte zapaltzaile baten aurkako ukabilkada epatantea bihurtuz. Emakumearen bazterketa historikoaz diharduenean, Despentesek beti aukeratuko du zaplazteko intelektuala, gehiengoak onartutako iritzi lar agerikoak ez baitzaizkio interesatzen; beti bilatuko du gehiengoa ezbaian jarriko duen zirrikitua.

Liburuaren atalik lazgarriena Despentesek jasan zuen bortxaketaren gainekoa da; bortxaketaren gainean haren ikuspegia ez da anekdota hutsean geratuko: “Mutila jiratzen denean eta, ‘amaitu dira barreak’ esatearekin batera, lehen zaplaztekoa ematen didanean, ez da sartzeak ikaratzen nauena, hilko gaituztela pentsatzeak baizik”, dio, Ezin da hain emakume biziotsua bortxatu atalean. “Auto-stop egin nuen, bortxatu egin ninduten; auto-stop egin nuen berriz”.

Alta bada, litekeena da prostituzioaren eta pornoaren gaineko Despentesen iritziek astindu izana gehien bazterrak: “Inongo legek ez du debekatzen berrogei urterekin kalean lo egitea. Eskale bihurtzea degradazio onargarria da. Baita lana ere. Sexuaren salmenta, baina, jende guztiari dagokion afera da eta emakume errespetagarriek badute zer esana”. Despentesen pentsamenduak beti lortzen du sakontasunik iradokitzaileena lehen pertsona horrek hitz egiten digunean. “Jendaurrean, elkarrekin, hainbat aldiz esan dudanez ja, garai batean prostituitu egiten nintzen, noizean behin, bi urtez edo. Liburu hau idazten hasi nintzenetik, beti trabatu naiz kapitulu honetan. Ez nuen holakorik espero. Bateko eta besteko errezeloak dira. Zaila egiten zait nire esperientzia kontatzea. Bezeroekin lanean hastea, garai hartan, ez zen inondik ere zaila izan”.

Liburu guztiz gomendagarria, aurreiritzi eta tabu guztien gainetik gizarte patriarkalaren hausturen berri izateko. Orwellek esango lukeen moduan, “amarrua unibertsal bihurtzen den garaietan, egia esatea iraultzailea da”. Despentesek amarrua amorru bilakatuko du, eta iraultzaren barnean eztanda eginez bihurtuko da iraultzaile.

Azken kritikak

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak