kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Egunen aparra / Boris Vian (Ramon Etxezarreta) / Elkar, 1988

Egunen aparra Dabid Zuazalde / Argia, 1988-11-06

Erdi ahaztutako kontu bat gogorarazi digu liburu honek. Barrenean ikusi dugunez, Gipuzkoako Diputazioaren laguntzaz itzulia da. Akordio bat egin zuten, aspaldi samar, Itzultzaile Eskolakoek Aldundikoekin, literatura unibertsaleko hainbat obra itzuli eta argitaratzeko. Itzuli, itzuli omen ziren, eta ordaindu ere bai. Baina argitaratu, guk dakigula, honako hau, eta aurretik Ramonek berak itzulitako Betiko biak, Castelaorena, Susaren eskutik. Ez dakigu non dauden besteak, ez noren erruz dauden izkutuan ere, baina nolanahi ere den, on litzateke liburu guzti horiek argitara ekartzea.

Obra honetara etorriaz, nobela bat da Egunen aparra. Nobela bitxia, arraro samarra. Egilea ere ondo bitxia omen zen, jazzean, literaturan eta beste hainbat alorretan aritzen zena. Frantzian ospea eta itzala lortu zituen, baina erresuma horretatik kanpora ez dirudi halako izen haundirik bereganatu duenik.

Vianen obra honen ezaugarri aipagarriena hizkuntza bera dugu, akaso. Ustekabez betetako hizkuntza darabil egileak, hitz jokoz gainezka (adibide erraz bat aipatzearren, Jean Paul Sartre Jean-Sol Partre bihurtzen du hemen, metatesiaz). Horrelakoek jostalari bihur dezakete irakurketa, baina guri nekagarri samarra egin zaigu. Agian, euskara guztiz eta erregistro guztietan standarizatu eta normalizatu gabe dagoenez erreferentziak ilundu egiten direlako euskal itzulpenean. Ez da Ramon Etxezarretaren errua izango, baina gure aholkua zera litzateke; itzultzeko obrak hautatzerakoan, euskaratzeko ekar lezaketen zailtasuna kontuan izan beharko litzatekeela.

Bestalde, nobela polita da, zati eder eta humoristiko ugarirekin. Fantastikoa, surrealista samarra askotan, eroska; gu ez gaitu erabat ase baina.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak