« Alexis | Haizeaz bestaldetik »
Hirugarren gizona / Graham Greene (Iñaki Ibañez) / Elkar, 1988
Hirugarren gizona Dabid Zuazalde / Argia, 1988-11-13
Guk —zuetako askok bezala, ziurrenik— filmea ezagutzen genuen lehendik, Orson Welles gizon puska horren agerpen labur baina distiratsuarekin. Orain berriz, Elkarrekoek liburua euskaraz gozatzeko parada eskaini digute, literatura beltzaren azpisailean kaleratutako honi esker. Eskuharki, “Hirugarren gizona” beste nobela labur batekin argitaratu ohi da, “Idolo eroria” deritzanarekin, hau ere filme baten oinarri izana, baina bakar honekin ere konformatzen gara. Poztu egin gaitu eta.
Graham Greene, 1904ean jaioa, bizirik dirauten idazle britainiar handietarik da seguru asko, eta genero ugari landu badu ere, espioitza eta boterearen gorabeherekin zerikusia dutenak dira ezagunen.
Hauen artean, “Hirugarren gizona” ez da akaso guztizkoena ere luzeagoen aldean, baina bere ezaugarriek biribil bihurtzen dute nobela hau: deskribaketa labur eta funtzionalek, elkarrizketa biziek, flash-back eragingarriek, ondo garatutako argumentuak… Ikusten ahal denez, idazlearen eta dagozkion bereizgarriak guztiak ere. Izan ere, kasu honetan alde txikia dago idazlanaren eta zeluloidearen artean. Gero filmatu eginen zela jakinda idatzi zelako, noski. Horrek dakarrena zera da: gogoeta eta bestelako dibagazioak baztertzea, hitzezko lore-jokoak alde batera uztea. Geratzen dena: narazio sendo-zindoa, ondo kontatua, jakinminez hastetik buru eramaten zaituena.
Argumentua ez dizugu kontatuko (akaso jakingo baldin baduzu ere), baina bai zertxobait giroaz: II. Mundu Gerra bukatu ostean Vienan gertatzen da dena; soldadu ingeles, frantses, amerikar eta sobietarrek kontrolatzen dute hiri birrindu eta txikitua. Elurra ari du, hotza, eta gerra hotzaren aztarnak ere agerian. Batzuek bizimodua nola-hala atera nahi, bestetzuek ahalik eta azkarren aberastu gura. Ezer eranstekotan, ba, obraren antikomunismo hori ez zaigula atseginegi, baina, tira, hainbeste pelikula ikusi eta gero ohiturik gauzkate.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña