« Gernika | Gernika 1937-1987 »
Hasperenka / Joseba Lozano / Kutxa, 2007
Ipuin banako liburu bi Jon Kortazar / El País, 2007-05-27
Ipuin bakarra daramaten liburu bi erosi ditut egunotan (bai, jauna, kritikoek ere liburuak erosi egiten ditugu argitaletxeetatik bidalitakoei zain egon gabe, eta gainera kontu horretan uste dut nik zorte txar samarra izan dudala beti). Ipuin bakarra eta liburu osoa. Bai, jauna, badakit hitzaldi xume batekin liburuak osatzen dituztenak ere badirela.
Baina ipuin bakarra duten liburu biak oso itxura onekoak dira: azala gogorra, barne itxurosoa eta distiratsua. Alegia nire argitalpenerako nahi nukeena. Lehena Kutxa Fundazioak eman du argitara eta Donostia Hiriko Literatur sariarekin batera dator.
Idazle berriei zuzendutako sariketa honen azken edizioan euskarazko 49 lan aurkeztu dira (714 gaztelaniaz). Sariak banatzean komeriarik izan zen, euskaraz hautatutako lana beste sariketa batean sarituta zegoelako.
Kontuak kontu, liburuari Joseba Lozanoren (Gasteiz, 1962) Hasperenka ipuinaren izenburua jarri diote titulutzat. Ipuina 20. orrialdean bukatzen da, baina liburuak bigarren zatia ere badu 38. orrialderainokoa.
Depresioak jota dagoen gizaki baten historia kontatzen da bertan. Literatur eta zinema kritikoek diote badela zinemaren munduan topiko bat zeharo berezia: emakumea pentsakor agertzen denean leihotik begira agertzen dela. Hemen semea da leihotik begira ari dena, pentsakor. Eta barne istorioa kontatu nahi du hasiera horretan Lozanok.
Bakardadearekin eta porrotarekin hasten da narrazioa, guztiz balio sentimentalak emanez ipuinaren tonuari. Gizaki horren amak baina, gogo bat du: semea berpiztu, eta hartara joko du, semeak berriro beste emakume bat ezagutu arte, eta orduan, isilik itzuliko da bere betiko egoerara.
Ama eta semearen arteko loturaren deskribapen zehatza da, giro itxian kokatzen dena, narrazioaren logikari eutsiz, eta bide horretan narratzaile orojakileak egoera subjektibizatu egiten du tonu lirikoa erabiliz: usaina, soinua, egoeraren deskribapena.
Beste liburua Inazio Mujika Iraolaren (Donostia, 1963) Sagarrak Euzkadin da. Euskaraz emana eta gaztelerazko itzulpenarekin, edizio ederrean. Aspalditik miresten dut Inazio Mujika Iraolak eman duen literatura, baina liburu hori ez dago ohitu izan gaituen markan.
Begiak eman nizkinan eta ilunpeei behatu hien
Irene Sola
Jon Jimenez
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Amaia Alvarez Uria
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Asier Urkiza
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Nagore Fernandez
Farorantz
Virginia Woolf
Aritz Galarraga
Markos Gimenoren 101 letrakartel
Joseba Sarrionandia
Mikel Asurmendi
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo