susa | literatur emailuak | literaturaren zubitegia | euskarari ekarriak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | ipuina.eus | ganbila.eus

« Etxean da | Atxaga, Nobel sarirako »

Zorrotz begiratutako trenak / Bohumil Hrabal (Fernando Rey) / Elkar / Alberdania, 2002

Zorrotz begiratutako trenak Ana Unanue / Aizu!, 2004-02

Istorioa: Txekoslovakiako trenbideetako langile gazte bat, Milos Hrmak, lanera itzuli da suizidio ahalegin baten ondoren. 1945. urtea da, III. Reicha erortzeko zorian da, baina alemanen trenek erabateko lehentasuna daukate oraindik (haiek dira “zorrotz begiratutako trenak”).

Emaitza: narrazio ederra, surrealista eta, aldi berean, existentzialista samarra. Liburuan garai eta gertaera latzak ageri dira, baina bizi-poz eta umore harrigarriz kontatuta. Egileak pasarte grotesko eta barregarri ugari tartekatzen ditu, egoera absurdoak behar baititu errealitatearen zentzugabea kontatzeko.

Onena: pertsonaiak, bigarren mailakoak batez ere. Hipnotismoaren indarrarekin tanke alemanak geldiarazten saiatu zen aitona, kolpe zorririk jo gabe bizi zen birraitona, maitaleari ipurdian tren-geltokiko zigilu guztiak jarri zizkion maniobraburua… Denak dira gogoangarriak, gizatasun handiko heroi inperfektoak.

Okerrena: Bohumil Hrabal (1914-1977) txekiar idazlearen obra bakarra, hauxe, irakur daitekeela euskaraz —Fernando Rey iruindarrak euskaratu zuen—. Hrabalek berak eta irakurle askok gehien estimatzen duten nobela (“Bakardade sobera zalapartatsua”), esate baterako, ez dago euskaratuta.