kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Leuropa / Pablo Sastre / Susa, 2002

Leuropa J.A. / Ostiela!, 2003-12

Komunikabideetan puri-purian dagoen gaia dakar Sastrek oraingoan Beterriko kamioilari bat, jatorri magrebiarreko bere herriko lagun gaztetxo batekin batera Marokora joaten da, handik emigrante “ilegalak” ekartzeko asmotan… Kriston egungotasuna duen “tema” eta erderetara itzulia izatea merezi duen benetako nobela gogorra, ederra, ausarta da eta bere “molde klasikoko” izate horretan berrikuntzaren bat ere badakar, gure ustez.

Gaurko eguneko emigrazioaren arazo larria zertan den jakiteko baliagarri izan liteke. Izan ere, beste aitzakia eta zarata hots batzuekin tapatzen dutelakoan gaude: azken 14 urteotan, urtero 1.000 hildako ofizial izaten omen dira pateretan datozenen artean eta arazoa horretan bukatuko balitz…!

Eleberri hau irakurri eta gutxira bi kasu izan ditugu gertu xamar Goierrialdean: kasu batean, neska bat maitemindu da atzerritar beltz batez, beltzak neska engainatu du, honen ezjakinean emigrante afrikarrak garraiatzen harrapatu dituzte Frantzian eta kartzelan egon da neska hori nahi baino denbora gehiagoan; beste kasua: ergel xamarra izan den gazte bat, “pringatua” izatetik ateratzeko-edo, droga mundura itsatsi da azken urteotan, mogida handi-handi batean harrapatu dute Espainiako beheko muturrean, eta 15 egun baino lehenago kalean zen… Honetan ere lagungarri egin zaigu nobela, guzti hori “irensten” lagundu digu abenturazko nobela deituko geniokeen honek.

Tximi, pertsonaia protagonista, “motx xamarra” bada ere, abentureroa dugu, ausarta eta bere begirada, kontuak eta kontatzeko erak oso gertukoak egin zaizkigu. Irakurri baino gehiago, uste dugu entzun egin behar zaiola, bere begiradak gure entzumena eskatzen baitu. Bere idazkera edo hizkera lortua dago, oso sinesgarria egiten da. Ahozko literaturatik badu, narrazioa lehen pertsonan kontatua baitator eta esan liteke Tximiren antzeko pertsonaia bati edo besteri elkarrizketak egin eta haien transkripzioak bildu zitzakeela hau osatzeko (beste batzuetan egin ohi du Pablok halakorik).

Era berean, ikusten da gauzak diren bezala kontatzen dituela eta egia edo egiantzekotasuna eta bizitasuna lortzen ditu; dokumentazio alarderik egiten ez badu ere, edota are gehiago, datuak era ezkutuan eman arren, ondo dokumentatu da liburua idazteko; gainontzean, gurasokeria edo paternalismorik gabe kontatzen dizkigu bere oroitzapenak Tximik, bere nortasuna oso ongi landua dago eta duen mundu ikuskera harritzekoa litzateke baldin eta euskaldun / magrebiarra ez balitz eta hori dena baino mundutarragoa edo unibertsalagoa den Pablo Sastreren pertsonajea ez balitz…

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak