kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Mikel Strogoff / Jules Verne (Karlos Zabala) / Ibaizabal, 2002

Rambo avant la lettre Manu Lopez Gaseni / Deia, 2003-10-21

Jules Verneren obra ezagun hau 1876an argitaratu zen lehen aldiz Frantzian, eta sekulako arrakasta lortu zuen berehala, bai bertsio inprimatuan bai antzerkirako bertsioan. Geroztik filmeak egin dira eta hamaika aldiz berrargitaratu da hizkuntza askotan, horien artean euskaraz. Lehenengo aldiz, 1979an, Elkar argitaletxeko “Itzul” saileko lehen zenbakia, Joan Amenabarrek itzulita; bigarren edizioa haren bertsio zuzendua izan zen, Elkarren eskutik orobat argitaratu zuen 1998an, “Klasikoen Kutxa” izeneko bilduman. Biak edizio laburtuak dira, gaztelaniaz egindako egokitzapen baten itzulpenak, laurogeiko urteetan egin ohi zen gisan. Azkenik, hizpide dugun Mikel Strogoff honek, Karlos Zabalak euskaratua, jatorrizko testuaren osotasunari men egiten dio.

Ia bostehun orrialdeko abentura liburu hori primeran irakurtzen da, eta dardara batean jarriko du hartara hurbiltzen den irakurle gazte oro. Bidaiaren egitura baliatzen du heroiaren eginkizunak eta balentriak narratzeko eta, azken batean, zorioneko amaiera biribiltzeko. Horrekin batera, horixe baitzen Verneren beste asmoetako bat bere nobelak idaztean, tsarren garaiko Errusiari buruzko kontu jakingarri ugari ikas daitezke irakurketan zehar: historikoak, geografikoak, etnikoak…

Jules Vernek “Tsarraren mandataria” izenburua jarri nahi izan zion liburuari; hala ere, lagunen aholkuei jarraikiz, “Michel Strogoff” jarri zion; izan ere, protagonistaren ausardia, egonarria eta nortasun indartsua dira eleberriaren ardatza, heroiaren eginkizuna baino areago. Gaurko ikuspuntutik ikusita, Rambo avant la lettre bat protagonista duen road movie baten aurrean gaudela esan genezake, gazteak irakurtzera adoretzeko, eta egiari hutsik egin gabe.

Azkenik, itzulpena “Literatura Unibertsalaren” bermearekin dator eta ez dauka inolako eragozpenik. Txalotu behar da, hori bai, Karlos Zabalak, lanbidez administrazio itzultzailea izanik, bere lehen itzulpen literariorako halako erronkari aurre egin izana.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak