« Keinua idatzi | Ulu garaikideak »
Arrakasta / Jasone Osoro / Elkar, 2023
Arrakastaren bidegurutzean Nagore Fernandez / Berria, 2024-01-14
Arrakasta. Horren kontzeptu erabilia eta ezaguna denon ahotan, baina horren kontzeptu zaila definitzen eta zehazten. Zer da egiazki arrakasta? Eta arrakastatsua izatea? Gauza bera al dira? Izan dezakegu arrakastarik arrakastatsuak izan barik? Eta arrakastatsuak izan arrakasta barik? Arrakastak zoriontasuna al dakar? Zerk definitzen du arrakasta? Geruza asko biltzen dituen hitza da inondik ere, Jasone Osoro idazle eta kazetariak Arrakasta liburuan horren ondo aletzen duena. Ez bereziki definizio zehatz eta zurrun bat ematen duelako; kontrara, hizpide dugun kontzeptuaren konplexutasuna agerian uzten eta galderak ekartzen dizkigulako, perspektibak. Izan ere, askotariko arlotan diharduten hamaika sortzaileren hitzak jasotzen ditu autoreak orriz orri, guztiek ere bat bera izanda mintzagaia: zer da arrakasta? Galdera horren eta gorago ekarri ditudan beste hainbaten inguruan jarri ditu berbetan autoreak Joxemari Agirretxe Porrotx, Eneko Atxa, Izaro Andres, Harkaitz Cano, Eva Domingo, Maider Egues, Jon Garaño, Aizpea Goenaga, Markel Irizar, Itziar Ituño eta Gorka Urbizu.
Egiturak bat egiten du, nire ustez, autoreak arrakastaz erakutsi nahi duen perspektibarekin: Osororen hitzetan, arrakasta, besteak beste, “ibilbide luzeko bidaia” bat baita, zeinetan, ezinbestean, haurtzaroak ez ezik, bizitzako une, jende, iritzi, porrot, dohain, lan eta beste hainbat (kanpo- zein barne-) faktorek ere baldintzatzen duten. Eta, arrakasta nola, liburua bera ere une horretan hasten da: artista horien haurtzaroan. Zortzi kapitulutan zehar, euren lehendabiziko oroitzapen horietatik hasita, bakoitzaren arrakasta subjektibo eta pertsonalizatuak izan eta hartu duen bidea erakutsiko digute banan-banan. Hitzok biltzeko Osorok fragmentarizazioaren aldeko hautua egin du, ez baitakartza elkarrizketatu bakoitzaren aitortzak hasi eta buka, bat beste baten atzetik; artista bakoitza ezagutzeko, kapitulu guztietatik pasatu eta liburu guztia ezagutu beharko du irakurleak, saltoka eta dosifikaturik agertzen baitira euren bizitzak. Elkarrizketen estratifikazioak arintasuna eta bizitasuna ematen diote obrari, baina, horrenbeste izen eta saltorekin, irakurleak galtzeko arriskua ere izan dezake.
Edonola ere, ez dago dudarik Osorok trebezia handiz eta mimoz lotu dituela atalak, eta obrak baduela bertuterik, hortaz, ez bakarrik gaiaren interesean, baita ekartzeko moduan ere: maiz filosofo, aditu, soziologo, idazle, zinemagile eta beste askoren hitzek eta aipamenek eraman dute idazlea elkarrizketatuen diskurtsoa bata bestearekin lotzera. Beste batzuetan, berriz, idazlearen beraren ahotsak eta esperientziak eraman dute horretara, esan bezala, liburua ez baita ohiko galde-erantzun katea, idazleak ere badu presentziarik bertan subjektu gisa, badu ahotsik eta lekurik, besteena tapatu barik, noski. Eta uste dut azken ezaugarri hori dela gainontzeko elkarrizketa-liburuetatik ezberdinduko duen alderdia, obraren arrakasta: kanpoko begiradak ez ezik, kasu honetan, barnekoak ere ematen dio obrari kategorizazio hori.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi