kritiken hemeroteka

8.549 kritika

« | »

Europa bezain zaharra / Joxe Azurmendi / Jakin, 2023

Beto parentala euskarari Ibai Atutxa Ordeñana / Argia, 2023-12-03

Joxe Azurmendik argitaratu duen azken liburuak hizkuntz ereduen inposizioan jarri nau pentsatzen. Ez, Europa bezain zaharrak ez du hezkuntzaz hitz egiten. Jakin-en eskutik argitaratutako liburuak Erdi Aroaren eta Errenazimentuaren arteko Europara garamatza. Besteak beste, Frantzia, Espainia, Ingalaterra, Italia eta Portugaleko arkitekturaz, literaturaz eta historiaz dihardu. Arakatu egiten du nazioa nola ulertzen zen orduan eta nola ulertzen den egun. Agerian uzten du egungo nazio-estatuen atzean, orduko fundamentalismo kristauek bizirauten dutela sekularizatuta. Kostatzen zaizu hezkuntzarekin lotura ikustea? Jarraitu irakurtzen.

Hizkuntza ereduen hezkuntza sistema ez da euskarari jazartzen zaion beto parentala besterik. Noski, beto parentala beste zerbait izendatzeko erabilita ezagutzen dugu. Voxek eta PPk eta UPNk eta Navarra Sumak Espainia hegoaldean eta Nafarroan Skolae gisako programen aurka erabili nahi duten zentsura neurria da. “Genero ideologiaren” mamua hauspotu eta gurasoek haurrei lotutako auzien gainean erabakitzeko luketen askatasuna aldarrikatzen dute. Espainiar progreek diote ezetz. Eskubidea ez dela gurasoena, haurrena baizik hezkuntza integral bat jasotzeko.

Hizkuntza ereduez hitz egitean Espainiar progreek eta euskal neokonek ez dituzte eskubide kontuak hain argi ikusten. Bat batean, hizkuntzari dagokionez, ez du inporta haurrek hezkuntza integral bat jasotzeko eskubidea dutela. Inporta duena da gurasoek aukeratzeko askatasuna izatea haurrek zer hizkuntzatan ikasiko duten erabakitzeko. Hau da, euskarari beto parentala jartzearen alde daude espainiar progreak eta euskal neokonak.

Jarrera horiek itxuraz dira soilik kontraesankorrak eta Joxe Azurmendiren liburuak ulertzen laguntzen digu. Liburuarekin argi gelditzen zaigu betoen atzean sekularizazioz kamuflatuta dagoela nazio-estatu europarraren izaera kristau-fundamentalista. Bada, hizkuntzen zapalkuntzari leku pribilegiatua eman zaio modernitatearen hasieratik lurraldetasun zapaltzaile horren egituraketan.

Azken kritikak

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak