« Gertaera latz baten lekukotza; testigantzen erreka-latsa | Ibai berbera »
Ura saltoka / Juan Kruz Igerabide / Alberdania, 2023
Naturaren kultura Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-09-16
Maitasun gutun bat izadiari. Horixe da Juan Kruz Igerabideren azken saiakera. Maitasunaren eta heriotzaren ondoren, natura izango da ziurrenik poema gehien inspiratu dituen gaia; baina gutxitan heldu zaio halako fintasunez. Testuak naturaren freskotasunaz gozatzen badakien pertsona baten esperientzia eta hautsak jandako liburuetako jakintza harrigarriaren arteko orekan idatziak daude. Jubilatzen ari den belaunaldiaren mundu ikuskeraren eta sinbologiaren isla baliotsua dira, eta ekologiaren militante izan gabe ere naturarekin konektatuta mantendu den sektorearen testigantza.
Autoreak naturako hainbat elementu bat hartu ditu abiapuntu gisa: txoko bat (Saturraran, Ursalto, Hiru Erregeren mahaia…), animaliaren bat (txantxangorria, ehunzangoa, katuak…), landareak (haritza, sendabelarrak…). Elementu horiekin lotutako oroitzapenak eta jakintzak harilkatu ditu, guztira 37 artikulu labur osatzeko. Egiten dituen erreferentzietan asko irakurritako pertsona baten hegoak sumatzen dira, oso gora hegaldatzen. Greziar mitologia eta Euskal Herriko herri jakintza ageri dira; baina, batez ere, bere bizitzarekin zerikusia duten parajeak. Nire gusturako, heltzen den parajearen eta gaiaren antzinatasunarekin bat dator artikuluaren kalitatea. Zenbat eta gazteago idazlea, zenbat eta zaharrago oroitzapena, are urregorriago. Zenbait artikulu maisulanak dira. Aforismoetan trebatutako esaldi kontuntendeak tartekatzen ditu, gutxiren luman topatu litekeen estilo umoretsu edo poetikoarekin. Patxadaz mintzo zaio irakurleari Igerabide; makila eskutan, kasik basoaren parte. Ordulariak markatzen duen denboraren atzetik ziztuan doan trekkingzaleak ikusiko ez duen mendizale jakintsua da. Gelditu zaitez, irakurle, eta egin iezaiozu eguraldiari buruzko edozein aipamen. Basoa sumatuko duzu, hizketan.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez